Als je piano leert spelen, oefen je eerst heel lang. Meestal door werk van grote pianisten na te spelen. Bach heeft voor zijn leerlingen dan ook maar een stuk gecomponeerd, om te oefenen; Das wolhtemperierte Klavier (1722) Schilders bekwamen zich door het kleurgebruik en lijnenspel van hun voorbeelden te bestuderen. Maar schrijvers, tsja die beginnen vaak gewoon. Een optie is je te verdiepen in het werk van de beste en dan overschrijven of hardop lezen.
Tim Ferriss onthult in zijn The 4 hour chef zijn aanpak. Wil je een topresultaat halen, kijk dan wie dit al gedaan heeft. Onderzoek zijn/haar methode. Dat is de kortste route tot een succesvol resultaat. Bij het ontwikkelen van mijn stijl voor een managementboek, heb ik de afgelopen weken gekeken naar het werk van Malcolm Gladwell. Gladwell is één van de bestverkopende non-fictie schrijvers op het grensgebied van management, psychologie en sociologie.
In de reeks Masterclass.com zit een 24 aflevering durende serie (10-15 minuten per aflevering) van hem. Gladwell legt rustig hoe zijn stijl zich ontwikkeld heeft. Ik heb bijna al het werk van hem gelezen, in het Engels. Startend met The Tipping Point (2000, vertaald als Het beslissende moment) vervolgde Gladwell zijn schrijverscarrière met Blink (2005, vertaald als Intuïtie). Afgelopen jaar verscheen zijn tot nu toe laatste werk: Talking to strangers (2019, vertaald als Praten met vreemden).
In de Masterclass.com reeks refereert Gladwell voornamelijk naar zijn stukken uit The New Yorker waar hij sinds 1996 aan verbonden is. Een reeks van deze artikelen zijn gebundeld in What the Dog Saw (uit 2009, Wat de hond zag ). Met deze artikelen, 3 tot 5000 woorden lang, heeft hij zijn schrijfstijl en structuur gevonden. De stukken bevatten korte zinnen. Karakters worden kort, maar kenmerkend neergezet. Lange zinnen worden pas gebruikt om iets op te laten vallen. Hij leest, samen met zijn redacteur, de stukken hardop voor om het ritme van het stuk juist te krijgen. Alle boeken vanaf The Tipping Point zijn een reeks gethematiseerde reeks artikelen.
Interessant is ook te horen hoeveel tijd (veel) Gladwell besteed aan onderzoek. Aan elk boek gaat veel research vooraf. Veel lezen, interviews en het raadplegen van deskundigen. Of ervaring opdoen. Zo stapte hij in een vliegtuig om te begrijpen hoe John F. Kennedy jr in 1999 kon verongelukken. Hij leest verder heel veel omdat in elk onderzoek of artikel een verhaal kan zitten. En zo komen onder andere de stukken over waarom er geen innovatie is in de wereld van ketchup? Gladwell is verder geen snelle schrijver. Delen moeten sudderen, na een paar maanden nog een keer bekeken worden om uiteindelijk het goede timbre te krijgen. Niet onlogisch als je ziet hoeveel verschillende gebieden en achtergronden Gladwell doorgaans in zijn boeken ‘raakt’.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
