Als je als ondernemer, bestuurder of manager de tijd neemt om even achterover te leunen en te kijken naar wat er allemaal op je afkomt (en vooral wat er nog gaat komen) zou de moed je in de schoenen kunnen zakken. De coronacrisis is nog niet achter de rug of er dienen zich alweer nieuwe, grote vraagstukken aan. Wat er op ons afkomt lijkt inmiddels wel duidelijk maar hoe groot de impact gaat zijn laat zich lastig voorspellen.
Afwachten of inspelen
Er zijn twee manieren om op dit punt verder te gaan. Je kunt een afwachtende houding aannemen en ‘agile’ inspelen op de storm die zeker gaat komen. Lekker flexibel en je hebt er geen werk aan totdat er zich een acuut probleem voordoet. Dat leg je dan op dat moment aan je organisatie uit, doet wat aanpassingen en gaat door waar je was gebleven. De organisatie ontwikkelt zich op een ‘organische’ manier. Succes of falen wordt bepaald door ad hoc beslissingen en zolang het goed gaat, gaat het goed. Als er onderweg problemen ontstaan, ‘dealen’ we er op dat moment mee op de manier waarop we dat iedere dag doen.
Wankel bouwwerk
Er is echter een serieus probleem met deze - breed toegepaste - manier van werken. Uit onderzoek blijkt dat de kans bijzonder groot is dat er op enig moment serieuze problemen ontstaan, die niet meer met een paar eenvoudige ingrepen zijn op te lossen. Doordat de organisatie op basis van ad-hoc beslissingen wordt gestuurd, ontstaat een wankel bouwwerk waarvan de fundering niet stevig genoeg is om er verder op te bouwen. Wil de organisatie weer succesvol worden, dan zijn drastische ingrepen aan de basis van het bedrijf noodzakelijk. Dan volgt een vaak pijnlijke periode, waarin de business stagneert, concurrenten een voorsprong nemen en de energie in het bedrijf weglekt. Dat wil je al niet in economische hoogtijdagen, laat staan op het moment dat er een serieuze recessie voor de deur staat. Dan kan deze manier van werken zelfs desastreuze gevolgen hebben, met een faillissement tot gevolg. Kortom, het is in de huidige tijd eigenlijk niet langer verantwoord om de ontwikkeling van je organisatie aan het toeval over te laten.
Wat is wijsheid?
Wat is het alternatief? Wat is wijsheid met een recessie in aantocht? In de eerste plaats is het belangrijk om een pas op de plaats te maken en je organisatie weer eens in zijn geheel tegen het licht te houden. Dat betekent om te beginnen dat je de tijd neemt om je langetermijndoel kritisch te bekijken en checkt of je imago en kernwaarden hier nog steeds mee in lijn zijn. Zo niet? Hoog tijd om de nodige aanpassingen te doen! Op het moment dat je dit ‘bedrijfskompas’ (weer) scherp hebt, is het zaak om naar je strategie te kijken. Is deze onderscheidend genoeg ten opzichte van je concurrenten? Brengt de strategie je een stap dichter bij je langetermijndoel? Gaat de strategie je door economisch moeilijke tijden heen helpen en zelfs sterker maken? Nee? Neem dan de moeite om je strategie te herzien. Het is essentieel om exact te weten wat (je strategie) je te doen staat en niet pas te gaan nadenken op het moment dat zich problemen voordoen. Nadat je het langetermijndoel en de strategie weer ‘op punt hebt gezet’ is de laatste stap de vertaling naar acties om je strategie in de praktijk te brengen. Dit is waar het verschil wordt gemaakt. Immers, een plan zonder (goede) uitvoering is hetzelfde als geen plan… Daarna is het een kwestie van uitvoeren, uitvoeren en nog eens uitvoeren van de acties. Hoe voor de hand liggend en eenvoudig dit alles ook lijkt, de praktijk blijkt weerbarstig en vraagt om veel doorzettingsvermogen. Maar als je dit ‘kunstje’ eenmaal onder de knie hebt wil je niet anders meer…
Een glashelder kader
Het grote voordeel van deze aanpak is dat je vooraf hebt nagedacht over waar je als organisatie voor staat en wat je te doen staat om ongeacht het economisch tij succesvol te zijn. Je hebt een glashelder kader gecreëerd dat in de organisatie bekend is. Daardoor is iedereen iedere dag weer in staat om beslissingen te nemen die volledig in lijn zijn met je langetermijndoel en strategie. Bovendien wordt er structureel gewerkt aan verbeteracties die je organisatie versterken en laten versnellen. Vanaf het moment dat je dit in de vingers hebt, lijken dingen meer dan ooit als vanzelf te gaan. En het belangrijkste: het geeft de hele organisatie de noodzakelijke rust en vertrouwen. Zaken die met name in stormachtige tijden het verschil kunnen maken tussen succes of falen.
Wat heeft jouw voorkeur? Laat je de toekomst van je bedrijf aan het toeval over of neem je de regie?
Over Edwin Kersten
Edwin Kersten heeft in de afgelopen 25 jaar een grote diversiteit aan organisaties (be)geleid en kwam tot de conclusie dat er jaarlijks routinematig ellenlange businessplannen worden gemaakt maar dat ze zelden worden uitgevoerd.
