Wat zijn dan de gouden regels. Allereerst: goed nieuws mag langzaam gaan, maar slecht nieuws dient snel te reizen. Luister naar Karel Aalberts: "Managers die mij niet snel genoeg slecht nieuws vertellen, liggen eruit." Logisch, want hoe eerder het slechte nieuws bekend is, des te eerder kan er actie op worden ondernomen. Maar belangrijker zijn volgens Bertrams de recente boekhoudschandalen. In de laatste jaren dat Cees van der Hoeven de scepter bij Ahold zwaaide, ontstond daar de ongeschreven regel dat er alleen goed nieuws mocht worden gebracht. No bad news! Bertrams: “Bij de boekhoudschandalen van de afgelopen jaren bleek dat frauderende managers in eerste instantie kleine onjuistheden vertelden en rapporteerden, die na verloop van tijd steeds groter werden. Als een manager daar één keer mee begint, wordt het steeds moeilijker terug te keren naar de harde waarheid, waardoor het nieuws dat wordt gebracht, steeds verder van de werkelijkheid zal afwijken.”
Een andere gulden regel: weet wat je medewerkers doen, en luister naar ze! Bertrams: “Sommige managers denken dat hun medewerkers veel vertellen omdat ze van vertellen houden. Ze horen hen aan en denken dat dat genoeg is. Niets is minder waar. Managers die iemand maar laat praten zonder daadwerkelijk naar zijn verhaal te luisteren, laten de verteller met een ontevreden gevoel achter. Terwijl ze het idee hebben hem een plezier te doen door hem een luisterend oor te bieden. Goede managers tonen hun interesse door scherpe vragen te stellen en hun mensen aan te moedigen met kritiek te komen. Wat gaat er helemaal niet goed? Hoe zouden we het nog beter kunnen doen? Als jij de baas was, wat zou je dan als eerste veranderen? Wat gaat er heel goed? Waarvan kunnen anderen leren?”
Nog een onwrikbare regel: goede managers stellen de organisatie voorop, en niet zichzelf. Bertrams: “Goede managers begrijpen dat hun eigen succes wordt bepaald door het succes van de organisatie. Ze weten dat als ze hun drive tot succes omzetten in prestaties voor de organisatie, zij daarmee individueel succes behalen. Andersom geldt dat veel minder: managers die in eerste instantie een drive voor individueel succes hebben, zullen lang niet altijd succes voor de organisatie realiseren. Managers die zelf al het succes claimen en prestaties van anderen kleineren, zullen niet ver komen. Zij verspelen het krediet van hun medewerkers en juist dat krediet is essentieel bij het bereiken van hoge managementposities."
Bertrams heeft voor zijn boek alleen met Nederlandse toppers gesproken, en dat is volgens hem voldoende. Slechts één buitenlandse naam prijkt op zijn lijstje: Jack Welch. Welch heeft als stelregel dat je elk jaar de best presterende tien procent van je mensen extra moet belonen, de zeventig procent die gewoon functioneert moet laten, en dat je de minst presterende twintig procent moet ontslaan. Bertrams: “Ik zou wel eens willen weten hoe hij dit bepaalt. Is dat alleen een kwestie van targets halen? Of heeft hij ook oog voor mensen die bijdragen aan een goede sfeer, waardoor ze indirect de productiviteit vergroten. Ik vergelijk het graag met het Nederlands elftal. Pierre van Hooijdonk is niet meer de jongste, en ook niet zo goed meer. Toch willen alle spelers dat hij wordt opgesteld, voor de sfeer. Goed management houdt in dat je niet alleen naar de harde targets kijkt, maar ook oog hebt voor dit soort softe aspecten."
Over Pierre Pieterse
Pierre Pieterse was tot februari 2022 hoofdredacteur van Managementboek Magazine.
