Gedachten over opvolgingen gingen uit naar Jony Ivy, het designbrein achter de reeks succesvolle producten die Apple na Jobs terugkeer in 1997 op de markt had gebracht; onder andere de iMac, de iPod, iPhone en iPad. Of iemand van buiten zoals Apple al eerder had gedaan. Jobs heeft in de maanden na de overdracht van de CEO-zetel tot zijn toch onverwachtse dood op 5 oktober 2011 steeds benadrukt dat Tim Cook voor Apple de juiste man was.
Over Cook is weinig bekend. De biografie Tim Cook De man die Apple naar een hoger niveau tilde van Leander Kahney verschijnt zo’n acht jaar na zijn start als CEO. Cook had in de eerste jaren bij Apple het schip drijvend gekregen. Apple was in 1998 een logistiek en financieel drama. Niet alleen veroorzaakt door een chaotische productstrategie waar Jobs snel de bezem door haalde. Ook ontbrak het aan een goede onderhandelstrategie met leveranciers, slecht voorraadmanagement, weinig centrale sturing of inzicht. Cook kon alle lessen die hij in zijn carrière bij onder andere IBM op het gebied van Just-in-Time management direct toepassen. Het zou Apple heel veel geld gaan besparen. De voorraden werden snel teruggebracht, er werd meer en meer in de keten geschoven, activiteiten verplaatst naar China, gestandaardiseerd enzovoort. Terwijl Jobs en Ivy goede sier maakten met de hele lijn van nieuwe producten, maakt Cook ze extreem winstgevend.
Over de persoon Tim Cook, is vooral iets bekend over zijn werk als Apple baas. Hij is een harde werker. Hij is ook de man die het voor elkaar krijgt dat Apple een nieuw product, in het geheim, met miljoenen stuks wereldwijd kan uitrollen.
Hij heeft inmiddels wel een stempel op de cultuur van het bedrijf gelegd. De focus is gaan liggen op zes punten: toegankelijkheid, onderwijs, milieu, inclusiviteit en diversiteit, privacy en veiligheid, en verantwoordelijkheid van toeleveranciers. Het zijn thema’s waar Apple, als één van de grootste, meest winstgevende en meest waardevolle bedrijf (eerste die de grens van één biljoen dollar is gepasseerd) een stempel kan drukken. Dus dwingt het in de keten op duurzaamheid, op goede arbeidsvoorwaarden, op meer gelijkheid van mannen en vrouwen, op diversiteit, op eisen van privacy enzovoort. Al deze thema’s zijn veelomvattend en vereisen door het internationale karakter van de bedrijfsactiviteiten veel onderhandelen.
Op persoonlijk vlak heeft Cook tweemaal een belangrijk statement gemaakt. In 2014 maakte Cook via een ingezonden brief aan nieuwsdienst Bloomberg bekend dat hij homoseksueel is. Zijn doel was om jonge homoseksuele en hun ouders een inspirerend voorbeeld te geven en een steun in de rug. Van Cook is op dit moment niet bekend of hij in een relatie zit.
In 2016 ontving Apple van een Amerikaanse rechtbank het dwangbevel om mee te werken met de FBI om de iPhone van de dader van de San Bernandino aanslag te ontgrendelen. Cook zou er met een groot juridisch team weken hard aan werken om dit tegen te houden. Achterdeurtjes bouwen ging niet gebeuren, uitzonderingen maken terwijl de privacy van potentieel honderden miljoenen gebruikers op het spel stond, Apple heeft zijn rug recht gehouden.
Apple’s cultuur is in de acht jaar onder Cook flink veranderd. Er is veel geld verdiend en de winstmarges zijn enorm. De bedrijfsprocessen zijn sterk geoptimaliseerd. Alleen hoe zit dat met dat waar Apple zo beroemd om was: fantastisch innoverende producten?
Het hoofdstuk ‘Robotauto’s en de toekomst van Apple’ gaat over de zelfrijdende auto van Apple (Apple Car, het project Titan) dat inmiddels weer on hold lijkt te staan. En over het nieuwe hypermoderne gebouw op Apple Park waar de tienduizenden medewerkers in Cupertino sinds 2017 zijn gehuisvest. Onder Cook werden de iPhone 5 tot X gelanceerd. Zit mooie techniek in, maar baanbrekend? De Apple Watch? Het marketingverhaal is dat dit over gezondheid gaat. Maar het is vooral een gadget. Apple kocht Beats en heeft nu een mooie koptelefoonlijn. De Apple HomePod, in 2018 geïntroduceerd, is een slimme speaker dat met onder andere de Sonossystemen concurreert en met Siri ook gebruikt wordt als slimme speaker. Kortom, op het gebied van producten mag er de komende jaren onder het bewind van Cook nog wel wat verwacht worden nu het huis redelijk op orde lijkt.
Leander Kahney heeft als eerste een volwaardige bio geschreven over één van de meest invloedrijke CEO’s die vandaag een internationaal bedrijf leiden. Hij trad in de voetsporen van een charismatische voorganger. Dat heeft hij, op zijn eigen wijze, de eerste jaren succesvol ingevuld. Kahney is er in geslaagd dat beeld netjes opbouwend neer te zetten.
(Kahney schreef eerder biografieën over Steve Jobs en Apple en Jony Ivy.)
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.