Je scriptie de baas bevat heel veel overzichtelijke schema's waaruit blijkt hoe je structuur geeft aan een scriptie. De inleidende hoofdstukken gaan over motivatie, valkuilen, keuzes maken rond planning. Ook gaat Siljee uitgebreid in op de vraag hoe je kritisch een onderwerp selecteert. Ook andere onderwerpen komen in dit deel voorbij. Moet je een wetenschappelijk onderzoek doen, of is het een onderzoek voor een opdrachtgever, of moet je een maatschappelijk onderwerp onderzoeken
Scriptiebegeleiders op hogescholen en universiteiten kom je in alle soorten en maten tegen, schrijft Siljee. Zwart-wit gezien heb je goede en slechte scriptiebegeleiders. De goede begeleider steunt de student, geeft feedback, reageert snel en leest de teksten kritisch. In het algemeen willen scriptiebegeleiders wekelijks graag op de hoogte worden gehouden van de voortgang. Maar elke scriptiebegeleider kent zo zijn eigen nukken en omgangsvormen. Leerzaam in dit verband is het complete schema met gouden do's en don'ts van omgangsvormen. Erg handig voor de communicatie met je scriptiebegeleider.
Het belangrijkste in een scriptie is de hoofdvraag. Om een goede hoofdvraag te formuleren heeft de auteur een handig stappenplan ontwikkeld. Zij biedt bovendien diverse voorbeelden. Criteria voor een goede hoofdvraag zijn: een hoofdvraag moet enkelvoudig, duidelijk, open, concreet, objectiverend zijn en gebaseerd zijn op wat je al weet. Omdat een hoofdvraag erg complex kan zijn, is het daarom goed om te bepalen hoe deze splitsbaar is in deelvragen. Deze kunnen van theoretische en empirische aard zijn. Goede deelvragen moeten wel aan dezelfde heldere criteria voldoen als de hoofdvraag.
Een belangrijk hoofdstuk uit Siljees boek gaat over hoe je leert om beter te schrijven. Heel geschikt voor onervaren scribenten. Goed schrijven is zeker te leren door drie dingen serieus aan te pakken: veel lezen, veel schrijven, inhoudelijke kritiek krijgen op je eigen tekst en schijfstijl. Desalniettemin is het wel een proces van veel oefenen en gaat het veelal gepaard met vallen en opstaan.
Daarna gaat Siljee in op het standaardformat van een scriptie. Die begint met een ‘inleiding' die is opgebouwd uit een korte schets van de aanleiding of de reden van het onderzoek, het doel van het onderzoek en eindigt met hoofd- en deelvragen. Daarna volgt het ‘theoretisch kader'. In dit onderdeel kun je alle wijsheid, kennis, inzichten en discussies kwijt van alle onderzoekers die relevant zijn voor de hoofdvraag. Vervolgens komt het hoofdstuk ‘methoden' aan de beurt waarin vermeld staat hoe de onderzoeksaanpak is. Ga je bijvoorbeeld kwalitatief of kwantitatief onderzoek doen en gaan er ook nog observaties plaatsvinden. Hoe vindt de selectie plaats van de respondenten? Is het een single casestudy? Hoe worden de gegevens verzameld en geanalyseerd bij een kwalitatief of kwantitatief onderzoek en observaties. Betrouwbaarheid en validiteit komen ook om de hoek kijken.
Het volgende hoofdstuk ‘resultaten' van de thesis bevat een beschrijving en bespreking van de gevonden onderzoeksgegevens en hoe de analyse van het kwalitatief of kwantitatief onderzoek heeft plaatsgevonden. Als dit allemaal gebeurd is, komt het erop aan om een helder antwoord te geven op de hoofdvraag en de empirische deelvragen. Dit gebeurt in het hoofdstuk ‘conclusie'. Dit antwoord behoort kort en bondig te zijn. Het laatste hoofdstuk is de ‘discussie' en voor vele scribenten erg lastig. In dit onderdeel is het de bedoeling de eigen bevindingen kritisch tegen het licht te houden en in de context te plaatsen van bestaande wetenschappelijke literatuur.
Ten slotte, in Je scriptie de baas beschrijft Kinge Siljee stap voor stap het standaardformat voor het vervaardigen van een prima thesis. Dit leerboek of beter gezegd handleiding met vele praktische tips en voorbeelden is mijns inziens niet alleen een aanrader voor onervaren studenten die als laatste onderdeel van hun HBO of universitaire opleiding een thesis moeten schrijven, maar ook voor scriptiebegeleiders die zich willen verbeteren in het coachingproces.
Over Louis Thorig
Louis Thörig is verbonden als master- en bachelorthesisbegeleider aan de afdeling Organisatiewetenschappen, Faculteit Sociale Wetenschappen, Vrije Universiteit Amsterdam. Hij was tot 1 augustus 2011 werkzaam als global communications manager op het hoofdkantoor van IOI-Loders Croklaan (www.croklaan.com) in Wormerveer. Hij heeft zijn MBA behaald bij Business School Nederland, de Action Learning MBA.
