Als het er echt om gaat - over risicomanagement begint met een kort en krachtig geschreven stukje historie van Risicomanagement, waarna de 5 thema's van het boek worden geïntroduceerd: maatschappelijke trends, strategie, governance, cultuur en persoonlijk leiderschap. Hierin worden alvast wat tipjes van de sluier opgelicht door citaten van enkele van de 10 bestuurders die hierna aan het woord komen. Het stuk is gelardeerd met inzichten uit een flinke stapel managementboeken. Bos stelt dat ‘als het er echt om gaat', open communicatie allesbepalend is.
Daarna dan de bestuurders, dat zijn bepaald niet de minste! We lezen interviews met achtereenvolgens:
Jan Peter Balkenende, ex-premier en extern adviseur bij EY.
Annette Mosman, ex-KPMG en voorzitter van het bestuur van APG.
Jan Nooitgedacht, ex-EY, ex-Aegon, commissaris bij o.a. Rabobank.
Thijs Smit, internal auditor geweest bij Hoogovens, Ahold, SNS, SHV.
Annemarie Jorritsma, senator voor de VVD, commissaris bij o.a. PwC.
Els de Groot, ex-ABNAmro, CRO bij Rabobank.
Henny te Beest, ex-Staalbankiers, ex-ATB, commissaris bij Achmea Bank.
Petra van Hoeken, ex-ABNAmro, ex-NIBC, ex-Rabobank, alles als CRO.
Gerard Bakker, ex-FIOD, ex-ACM, Hoofddirecteur DJI.
Sabijn Timmers-Janssen, ex-Achmea, ex-SNS, ex-NN, ex-Triodos, bestuurder bij PF R&OV.
Ik werd vooral geraakt door de interviews van Balkenende, Smit en Timmers-Janssen. Die van Smit vond ik het meest interessant omdat hij zijn licht laat schijnen over de bekende fraudes bij zijn werkgevers. Het interview met Balkenende vond ik boeiend door zijn nadruk op waarden, en met name gerechtigheid, solidariteit. Bij Timmers-Janssen proef je integriteit door het hele verhaal heen. Bij het interview met te Beest fronste ik voortdurend mijn wenkbrauwen, wat een bijzonder verhaal!
Bos sluit af met een nieuw perspectief op de 5 thema's, waarin hij grofweg de input van de 10 bestuurders samenvat en zijn visie op de toekomst van Risicomanagement geeft. De verantwoordelijkheid voor Risicomanagement kan niet bij één almachtige bestuurder liggen, maar moet breed gedragen worden. Ook moet het meebewegen met veranderingen binnen en buiten de organisatie, flexibel zijn dus.
Bos bepleit ook een duidelijke, opzichzelfstaande functie, met een eigen kennisgebied en verantwoordelijkheid, die risicobeoordelingen doet vóór, tijdens en na besluiten. Geen tweede en derde lijn meer, maar alle beoordeling in de tweede lijn. Mmmmm, apart! Daar had nog wel wat meer uitleg aan gewijd kunnen worden! Leuk bedacht is de metafoor van Risicomanagement als Lighthouse Twitter: steeds een nieuw, vers beeld van de omgeving en snelle, directe communicatie over wat er wordt gezien en wat er dan moet gebeuren.
De inhoud van dit boek vond ik erg interessant en het werpt ook een aantal fundamentele vragen op. Het enige puntje qua stijl waar ik over viel is de afkorting WHO voor de Wereldhandelsorganisatie. Na een jaar communicatie over Corona ben ik gewend deze afkorting voor de World Health Organization te zien gebruiken. Bos loopt hier het risico dat mijn gefronste wenkbrauwen zich niet meer ont-fronsen.
Het boek is verder vlot geschreven en goed leesbaar, vrijwel zonder jargon, en heeft een uitgebreide literatuurlijst, om je verder te verdiepen in de aangesneden thema's. Je leest het in twee uurtjes uit, en is dus zowel qua inhoud als omvang zeer geschikt voor hoger management.
Over Elly Stroo Cloeck
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
