Van muziek (Virgin Records) waar het ooit mee begon eind zestiger jaren van de vorige eeuw, tot luchtvaart (Virgin Atlantic), treinvervoer (Virgin Trains), cruiseschepen (Virgin Cruises), hotels (Virgin Hotels), vakantiereizen (Virgin Holidays), fitnesscentra (Virgin Active), telecom (Virgin Mobile), bank (Virgin Money) tot ruimtereizen (Virgin Galatic).
Over zijn ervaringen als geslaagd serieondernemer scheef Branson verschillende boeken zoals ‘De Branson-way’ en ‘Zo niet, dan toch’. Wereldwijd werden er miljoenen van verkocht. Naast succesvol ondernemer is Branson ook succesvol boekenschrijver.
Nu er is er ‘De Virgin Way’, waarin Branson schrijft over het geheim van het Virgin-succes. Dat geheim begint volgens Branson bij authentiek leiderschap en passie voor wat je doet. Het boek beschrijft in 367 pagina’s zijn visie op leiderschap en ondernemen aan de hand van vier thema’s: luisteren, leren, lachen en leiden.
Aan de hand van persoonlijke ervaringen, anekdotes en mensen, wetenschappers, politici en collega-ondernemers die hem geïnspireerd hebben, geeft Branson een leerzaam en interessant kijkje in de keuken. Zo worden al die Virgin-bedrijven niet door Branson zelf bedacht. Vaak zijn het ervaren en ambitieuze managers uit andere sectoren zich bij Branson melden met een nieuw idee om het in ‘hun’ sector compleet anders te gaan doen.
Atypisch, vernieuwend, tegen de stroom in, uitdagend, ambitieus, dus op de Virgin Way. Als Branson er iets in ziet, worden de ideehebbers op pad gestuurd om de markt en concurrenten in kaart te brengen, om trends en ontwikkelingen te analyseren, om het businessconcept en verdienmodel uit te werken, etc. Als dat er goed uit ziet, kan het nieuwe bedrijf onder de Virgin-vlag van start. Zo zijn o.a. Virgin Atlantic, Virgin Trains, Virgin Money en Virgin Active ontstaan.
Hoe frivool Branson en het Virgin-merk ook overkomen, frivool is zijn zakelijke en degelijke aanpak allerminst. Branson houdt zich graag bezig met de grote lijnen, maar is als perfectionist voortdurend kritisch op de kleinste details. Branson is zuinig van aard, dus zoekt hij liever zelf de publiciteit met ballonvaarten, zeilraces en ruimtereizen, dan veel geld uit te geven aan marketing.
Allemaal terug te voeren op de ‘leiderschapslessen’ die Branson van zijn ouders meekreeg. Branson wil graag goed doen, het verschil maken, dus is hij vooral geïnteresseerd in nieuwe ideeën die het voor grote groepen mensen gemakkelijker, leuker, voordeliger en beter maken. Nieuwe Virgin-bedrijven moeten snel opgeschaald kunnen worden naar een ‘one billion dollar’ business. Zo groeide fitnessketen Virgin Active in rap tempo naar een paar honderd vestigingen met een miljard dollar jaaromzet.
Natuurlijk mislukt er ook bij Branson wel iets. Omdat veel Virgin-bedrijven klein beginnen, vallen mislukkingen niet snel op. Verder geeft Branson in het boek ruiterlijk toe met Virgin Records veel te lang vastgehouden te hebben aan het verouderde businessmodel van platen- en cd-winkels waardoor Virgin Records, net als Free Record Shop, niet wist te overleven. De snelheid waarmee internet de muziekbusiness op zijn kop zette werd door Branson onderschat. Voor ons als gewone stervelingen wellicht een geruststellende gedachte dat visionairs er ook er wel eens naast kunnen zitten. Branson ziet het allemaal als noodzakelijk leergeld.
Ondernemen is innoveren en dat betekent gecalculeerde risico’s nemen en leren van je fouten. Branson geeft diverse tips om de risico’s te beperken zoals: verzamel goede mensen om je heen met ervaren rotten en frisse nieuwkijkers en zorg voor een goede mentor, want die kan je voor veel beginnersfouten behoeden. En kruip zelf zo veel mogelijk in de huid van je klanten, dat doet Branson ook. Hij belt ze op om te horen hoe het bevalt en test stiekem zijn eigen klantenservice. Nieuwe ideeën worden pas opgepakt als ze thuis zijn eettafel overleven. Branson heeft daar meer vertrouwen in, dan in duurbetaald onderzoek.
De vier thema’s luisteren, leren, lachen en leiden worden beschreven aan de hand van zakelijke ervaringen, persoonlijke anekdotes en prikkelende leiderschapslessen. Zoals weg met de missie, leve het manifest, luister en maak aantekeningen, wees zelf jouw klant, een CV is niet meer dan een vel papier, samenwerking is cruciaal, silo’s zijn voor graan, ‘just in time’ besluitvorming en het KISS-principe: ‘keep it simple and short’. Want alles draait om eenvoud en grote leiders zijn versimpelaars.
Verder draait de Virgin Way om passie, goede medewerkers (dus bemoeit Branson zich zoveel mogelijk met het aannemen van personeel), plezier in het werk (Niet leuk? Stop er dan mee!) en betrokken en bevlogen medewerkers die voor klanten het verschil maken. Branson’s bespiegelingen zijn de ene keer wat boeiender dan de andere keer, zoals uitweidingen over zijn 1 april grappen om gratis publiciteit te scoren.
Het boek sluit af met een samenvatting van de Virgin Way met Branson’s top-tien:
1. Volg je dromen en doe het gewoon.
2. Onderscheid je in positieve zin en doe iets goed.
3. Geloof in je ideeën en wees de beste.
4. Maak plezier en zorg goed voor je team.
5. Geef niet op.
6. Luister, maak steeds aantekeningen en blijf nieuwe uitdagingen aangaan.
7. Delegeer en breng meer tijd met je gezin door.
8. Schakel die laptop en iPhone eens uit en trek er eens op uit.
9. Communiceer meer en werk meer samen.
10. Doe wat je leuk vindt en zorg voor een bank in de keuken.
‘De Virgin Way’ is een inspirerend boek waar je toch weer interessante dingen uit oppikt. De Virgin Way zal niet het laatste zijn wat we van Sir Richard Branson horen. Hij is nog lang niet klaar met genieten en ondernemen getuige de spreuk van Sir Thomas Beecham waarmee het boek opent: ‘Je moet alles een keer proberen, behalve incest en volksdansen’. Wordt vervolgd.
Over Sjors van Leeuwen
Sjors van Leeuwen (Indora Managementadvies) is adviseur, auteur en spreker op het gebied van klantgericht ondernemen, strategie en marketing. Door zijn ervaring is hij goed thuis in vele strategische vraagstukken en het toenemend belang van de ‘de klant’ als onderscheidende factor. Sjors schreef o.a. Wendbare strategie op één A4, Zorgmarketing in de praktijk en CRM in de praktijk.