Reflectiespel 1

Zelfkennis is voor succesvolle leiders een essentiële vaardigheid staat in managementboeken zoals 'De zeven eigenschappen van effectief leiderschap' van Stephen Covey en 'Leiderschap ontraadseld' van Manfred Kets de Vries. Door te reflecteren staat u stil bij uw ervaringen, uw gedrag en het effect hiervan op anderen. U wordt zich bewust van automatismen, belemmeringen en ongebruikt potentieel. In mijn coachingspraktijk kom ik veel managers tegen die graag praktisch en regelmatig meer inzicht willen verwerven in hun functioneren, zonder daar veel voor hoeven op te tuigen. Het 'Reflectiespel' van Marijke Lingsma, Marijke Sybesma en Jan Oosting biedt een ongedwongen en speelse manier om te reflecteren en uw zelfkennis te vergroten. Het 'Reflectiespel 1' bevat vragen over basiscompetenties zoals communicatie, conflictvaardigheid, planmatig werken, resultaatgerichtheid, omgaan met conflicten en samenwerken. Er zitten vragen bij om het spel op gang te brengen (startvragen) en kaarten die een appèl doen op uw blinde vlekken. Er is geen overlap met vragen uit deel 2. Ieder onderwerp heeft een eigen kleur waardoor u makkelijk kunt selecteren of een combinatie van vragen kunt maken. Een vraag uit de categorie Samenwerken is bijvoorbeeld: 'Hoe stel jij je op als twee mensen ruzie hebben in een groep waar jij ook deel van uitmaakt?' Een vraag uit de categorie Communicatie is bijvoorbeeld: 'Noem eens een situatie waarvan het je achteraf spijt dat je zo gereageerd hebt. Wat had je anders willen doen?' Zelf heb ik het spel gebruikt in intervisiegroepen. Dat werkt uitstekend. De startvragen zijn goede ijsbrekers en de vragen over de verschillende onderwerpen zijn bovendien zo geformuleerd dat ze echt naar ervaringen en leermomenten vragen. Hiermee voorkomt u dat intervisie een theekransje wordt waarin mensen vooral tips geven en hun stokpaardjes van stal halen. De deelnemers leren ook zelf vragen van dit type te formuleren over onderwerpen die niet op de kaartjes staan. Dat betekent dat u met dit spel ook leert om reflectieve vragen te stellen aan anderen. Het kan nooit kwaad om vragen uit de categorie Blinde vlekken in uw standaardrepertoire te hebben zoals 'Wanneer overschrijd ik jouw grenzen? Wat gebeurt er dan?' of 'Wanneer vind jij het de moeite waard om ruzie te maken met iemand?' Zelf maak ik regelmatig gebruik van de vraag 'Wanneer sta jij eigenlijk met de mond vol tanden?' om een breedsprakig iemand even stil te krijgen. Bij individuele coaching haal ik er wel eens een vraag bij over een specifiek onderwerp. Of ik geef de vraag mee als huiswerk. Het leukste vind ik toch de toepassing in interactie, waardoor er een uitwisseling van ervaringen ontstaat en iedereen van de situatie kan leren. Het reflectiespel is een uiterst handzaam en mooi vormgegeven spel met een eenvoudige handleiding en verschillende speelsuggesties. Zelf zegt Marijke Lingsma in een interview met Management & Literatuur hierover dat het spel is ontworpen volgens het principe 'Less is more'. Het bestaat uit twee delen die heel goed los van elkaar te gebruiken zijn. Het verschil tussen beide delen zit 'm in de onderwerpen waarover vragen opgesteld zijn. Het spel kan alleen of in groepen gespeeld worden. Wanneer u het alleen speelt, kan het makkelijker zijn om de échte antwoorden te ontduiken. Een antwoord als 'Zo ben ik nou eenmaal' volstaat bij reflectie niet. Het is nu eenmaal makkelijker om dieper te kijken naar een antwoord als de vraag door iemand anders gesteld wordt. Bovendien kunnen de andere deelnemers aan het spel u ook feedback geven.