Ergens iets van vinden is één ding, daar een leesbaar stuk over geplaatst krijgen wat anders. Arnold Vonk, voormalig opinieredacteur van de Volkskrant en oprichter van het platform opiniestukken.nl, legt in tien stappen uit hoe dat moet. Lees de krant. Volg het nieuws. Baken het onderwerp af. Bepaal voor wie je schrijft. Verleid de lezer. Wees actueel. Zorg voor een goed gestructureerde tekst. Het hele schrijfproces, van stofvinding tot presentatie, passeert weer eens de revue. Nuttig. Helder. Leesbaar. En dan ben je op de helft. Want dat goed geformuleerde, actuele stuk dat met kennis van zaken geschreven is, gepubliceerd krijgen – dat is een tweede. Vonk legt uit hoe redacties werken, hoe ze omgaan met opiniestukken van onbekende auteurs, met de zoveelste genuanceerde mening, met stukken die belangrijk maar niet actueel zijn (of andersom) en daar word je niet vrolijk van als je doel is gelezen te worden. Het helpt als je bekend bent, het helpt als je gevraagd bent een stuk te schrijven. Probeer de zomer- en kerstvakantie, dan is het minder druk. Maar garanties zijn er niet. Stap 5 in het boek is: visualiseer uw doelgroep. Ik heb daar lang over nagedacht. Wie ziet Vonk nu als zijn doelgroep? Als ik naar stap 8 (maak een structuur) en stap 9 (ga schrijven en schrappen) en de daarin behandelde theorie kijk, heeft hij niet al te ervaren schrijvers op het oog. Of wil hij een professioneel publiek bereiken, zoals uit de ondertitel mag blijken en uit bijvoorbeeld stap 10, waarin hij de auteur aanraadt op pad te gaan met zijn stuk? Maar trapt dit boekje daarvoor niet te veel open deuren in? Ik heb mijn doelgroep wel gevonden: 6 vwo. Schrijfvaardigheid is een belangrijk deel van het curriculum en ik vind het van belang dat mijn leerlingen effectief kunnen reageren op de actualiteit. De tien stappen van Vonk vormen daar een prachtig handvat voor. De opdrachten in het boek zijn prima bruikbaar. De site opiniestukken.nl geeft fraaie voorbeelden van goede opiniestukken. Misschien lukt het een enkeling zelfs om zijn stuk gepubliceerd te krijgen. Dat levert hem of haar dan een bonuspunt op en mij het inzicht, dat Vonk toch gelijk heeft. Effectief opiniestukken schrijven kun je leren.
Over Bert Thiel
Bert Thiel (1961) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde in Leiden. Hij gaf ruim dertig jaar les in het voortgezet onderwijs. Nu leest, dicht en schrijft hij.
