ALIEN Thinking geeft een heel goed gestructureerd raamwerk van min of meer bekende methoden en gedragingen om innovatief te zijn én je innovaties te laten slagen. Je kunt het bijna als een soort checklist aflopen. Als je vastzit, kijk je in het schema welke activiteiten je niet of onvoldoende hebt gedaan, of welke je misschien over moet doen. Ook word je op mogelijke denkfouten gewezen die mogelijk de oorzaak kunnen zijn. Fijn zijn de voorbeelden, die bijna allemaal nieuw voor me waren.
Raamwerk
Het raamwerk bestaat uit 5 fasen. Niet geheel toevallig zijn de beginletters ... ALIEN.
– Attention. Dit gaat over ‘de wereld zien met nieuwe ogen’, waaronder beter zien en anders zien. Onderwerpen zijn o.a. op de details letten, nieuwe trends zien, het probleem zien door de ogen van een buitenstaander (of een kind), je professionele bias herkennen.
– Levitation. Oftewel afstand nemen, om een beter perspectief te krijgen. Hierbij hoort: je afvragen wat er ontbreekt, nadenken over hoe en wat je denkt, je inleven in hoe een ander jou zou zien, reflecteren op wat écht belangrijk is. Ook behandelt het de noodzaak van pauze nemen, een boek lezen over iets heel anders, een andere omgeving opzoeken.
– Imagination. Je verbeelding inzetten om een onconventionele oplossing te zoeken. Of gewoon ‘pikken’ van heel andere gebieden. Een speelse geest krijgen en brainstormen helpen hierbij. Kijk naar de natuur voor een vergelijkbaar probleem en praat met buitenstaanders.
– Experimentation. Testen, slim testen, stress testen. Gebruik heel veel data, zet beta-testers in, of gebruik een digital twin. Wees voorbereid op verrassingen en verwelkom die ook. En omring je met mensen die je eerlijk de waarheid vertellen en jouw overtuigingen ter discussie stellen.
– Navigation. Leer je omgeving te lezen en te bespelen. Duik onder de radar zolang dat moet en weet wie je tegenstanders zijn, en wat hun argumenten zullen zijn. Zoek naar supporters en verbind je oplossing met bekende doelen of concepten. Zorg dat je een businessmodel, processen en structuren hebt om je product te lanceren. En let op je taal!
Geen lijn maar een cirkel
Je kunt met elk van de fasen beginnen, en er halverwege je reis ook weer naar terugkeren. Ook is er geen vaste volgorde, en zelfs kunnen bepaalde fasen gelijktijdig worden gedaan. Er is dus geen ‘innovatie-pad’ dat je af kunt lopen, het gaat erom genoeg aandacht aan elk van de fasen te besteden. Ook betreffen de fasen niet alleen allerlei activiteiten, maar ook je mindset en je valkuilen.
Digitaal
Digitalisering helpt innovatie enorm. De auteurs vinden digitale hulpmiddelen zo belangrijk dat ze er een apart hoofdstuk aan hebben gewijd. In elk van de fasen levert het gebruik van veel data gegarandeerd betere kwaliteit op, zo stellen ze. Ik vond de voorbeelden wel wat beperkt en voor de hand liggend.
– Social media monitoring geeft je inzicht in trends, of mogelijke reputatieschade door klachten over je producten.
– Mindfullness apps helpen je met afstand nemen, een podcast of ebook verzet je gedachten.
– Een technologische oplossing kan je inspireren bij het bedenken van oplossingen voor jouw probleem.
– Testen met digital twins is supergoedkoop.
– En uiteindelijk kun je heel veel weerstand bij je bedrijf of andere belanghebbenden wegnemen met feedback data, bijvoorbeeld van social media, over de potentie van je innovatie.
Voorbeelden
De tips hoe je een innovatieve mindset kunt kweken zijn gevarieerd en heel concreet. Fijn! De cases en analogieën zijn mooi gevonden en (voor mij) nieuw en verfrissend. Niks geen Apple, en maar een heel klein beetje Kodak (toen de uitvinder van de digitale camera zijn prototype aan het bestuur demonstreerde noemde hij het niet ‘digital’ maar … ‘filmless’. Terwijl de winst van Nokia gemaakt werd met film. Verkeerd taalgebruik dus...).
Interessant vond ik de casus van een US-verzekeraar, die bij zijn callcenter voor opzeggingen in plaats van de eerste vrije medewerker het telefoontje af te laten handelen, een medewerker ging toewijzen op basis van matchende demografie (woonplaats, sekse, leeftijd, etc.) en de medewerkers trainde op het benutten van die overeenkomsten. Volstrekt nieuw in die branche! Het aantal daadwerkelijke opzeggingen halveerde.
Steve Jobs komt wel even om te hoek kijken bij de mislukking van de Segway. Bij deze casus wordt gesteld dat er niet genoeg is getest, en niet op de juiste manier. Bijen en wespen die in je huis naar binnen vliegen, zoeken op verschillende manieren naar een uitweg. Bijen vliegen iedere keer tegen hetzelfde raam aan. Wespen gaan steeds op zoek naar een ander raam. Bij Segway werd bij-ig getest, validerend in plaats van onderzoekend. Door alleen Jobs’ positieve feedback te willen horen en zijn kritiek te negeren, was men niet voorbereid op de reactie van het publiek.
Evaluatie
ALIEN Thinking is een heel prettig geschreven en goed gestructureerd boek. De stellingen en de aanpak worden onderbouwd door veel individuele cases, anekdotes eigenlijk. De matching van die cases met de aanpak doet soms wat geforceerd aan. Ik heb geen voorbeelden gelezen die juist heel anders te werk gingen en toch succesvol waren, en ook wetenschappelijk onderzoek is niet opgenomen. In die zin doet het denken aan de stijl van Simon Sinek, veel anekdotes om relatief weinig en weinig verrassende inzichten aan te kleden. Bewijs kun je het niet noemen. Inspiratie wel.
Het is prettig om veel voor de hand liggende methoden, en ook wat innovatievere activiteiten, in een goed ontworpen raamwerk terug te zien. Elk hoofdstuk wordt afgesloten met key takeaways en aan het eind van het boek worden de highlights nog eens in twee overzichtelijke tabellen weergegeven. Je kunt jezelf zelfs toetsen tegen dit framework met een kleine vragenlijst, die heel snel je zwakke punten laat zien, en daarmee de fasen die je waarschijnlijk minder grondig doorloopt. Dat leverde mij wel wat eye-openers op!
Over Elly Stroo Cloeck
Elly Stroo Cloeck is project- en interim-manager op het gebied van Finance, Internal Audit en Risk Management. Daarnaast schrijft ze recensies en samenvattingen van managementboeken.
