De Goede Toekomst van futuroloog Peter van der Wel is een boek over onder meer de stikstof- en mestcrisis, CO2-uitstoot, milieuvervuiling, grondstoftekorten, tekorten aan ruimte voor woningen, zonneparken en windturbines. Per onderwerp beschrijft Van der Wel kernachtig de feitelijke situatie en welke problemen hij onderkent. Hij laat het niet bij problemen, maar beschrijft ook mogelijke oplossingen.
Futurologie
Voordat Van der Wel ingaat op de kern van zijn boek, hoe we omgaan met de natuurlijke bronnen van de aarde, begint hij met een aantal beschouwingen over futurologie. Zo stelt hij dat denken over de toekomst wordt belemmerd doordat we last hebben van hier-en-nu-bijziendheid. Zaken die vlak bij ons in de tijd liggen zien we uitvergroot, en zaken die wat verder weg liggen in de tijd nemen we als te klein waar. Maar denken over de toekomst wordt ook belemmerd door ons onvermogen om exponentieel te denken. Daarnaast hebben we de neiging om vooral de mogelijk negatieve kanten van de toekomst te zien.
Realistisch
Als kortzichtig denken terzijde wordt geschoven en men gebruik maakt van de beschikbare kennis, zijn volgens Van der Wel veel problemen binnen 15 jaar opgelost. Van der Wel wil tegenover de vele doembeelden die er zijn een positiever en realistischer toekomstbeeld zetten: ‘De Goede Toekomst’. Er zijn drie redenen waarom hij daarin gelooft: als mensen samenwerken kunnen ze veel bereiken, er is veel kennis verzameld en de mens is als soort uitermate vindingrijk.
Kennis
In 160 bladzijden gaat Peter Van der Wel in op een groot aantal onderwerpen die te maken hebben met de leefbaarheid op aarde. Zijn uitgangspunt hierbij is dat een betere wereld vraagt om meer kennis van de toekomst. Kennis die nodig is om betere beslissingen te kunnen nemen. Van der Wel besteedt per onderwerp zo’n zes pagina’s. Voor lezers die meer willen weten over het besproken onderwerp staan onderaan de pagina verwijzingen naar bronnen waarin uitgebreider op dat onderwerp wordt ingegaan.
Inefficiënties
In het eerste deel van het boek staat beschrijft Van der Wel de feitelijke situatie van onderwerpen zoals zonne-energie, batterijen en wind, elektriciteit uit de Sahara en voedselproductie. Elk hoofdstuk sluit af met ideeën waar het volgens hem heen moet.
Opvallend hierbij zijn volgens Van der Wel de vele inefficiënties. Zo stelt de als econoom opgeleide Van der Wel bijvoorbeeld dat het niet efficiënt is om 1 kilo rundvlees te produceren, terwijl hiervoor eerst 25 kilo plantaardig eiwit aan een koe gevoerd moet worden. Een ander voorbeeld is dat 2/3 van alle mais die er wereldwijd wordt geproduceerd in de magen van dieren verdwijnt. Volgens Van der Wel is die hoeveelheid genoeg om de hele bevolking van India en China te voeden.
Innovatie
Economische wetmatigheden zullen er volgens Van der Wel toe leiden dat we wereldwijd op grote schaal zullen afstappen van het eten van eiwitten van dode dieren. Hij voorspelt een grote toekomst voor Precisie Fermentatie en KweekVlees. Daarmee worden geen vleesvervangers gemaakt, maar echt vlees. Het is alleen niet meer gemaakt van dode productiedieren. Dat vlees zal veel goedkoper zijn. Hier gaat volgens Van der Wel de wet van Gewin, Gemak en Genot zorgen voor een onverwacht snelle eiwittransitie. Van der Wel is van mening dat diverse innovaties een versnelde transitie naar zon, wind en batterijen en een versnelde overstap naar e-mobility mogelijk maken.
Doen
Met de aangereikte kennis is een logische vraag ‘En wat nu?’ In het laatste deel van De Goede Toekomst staat actie centraal. Hierin beschrijft Van der Wel wat een individu kan doen, wat het bedrijfsleven kan doen en wat de politiek kan doen. In dit deel staan ook tien soorten instrumenten die iedereen kan gebruiken. De eenvoudigste, belangrijkste en meest invloedrijke manier is volgens Van der Wel het goede voorbeeld geven. Een andere actie is bewust kopen. Of zoals Van der Wel het zegt, iedere euro die je uitgeeft is ook een ‘stembiljet’. Door het kopen van een fairtrade product geeft de consument een signaal af : Namelijk dat hij bepaalde producten met schadelijke effecten voor mens en milieu, niet langer wil kopen. De laatste twee acties in het boek zijn buitenparlementaire acties en burgerlijke ongehoorzaamheid.
Kernachtig
In 160 bladzijden geeft Van der Wel een informatief overzicht over problemen zoals de stikstof- en mestcrisis, CO2-uitstoot, milieuvervuiling en grondstoftekorten. Hij is erin geslaagd kernachtig en onderbouwd met cijfers aan te geven hoe het nu gaat, wat hij ziet als de irrationaliteit ervan en welke oplossingen hij ziet. Het boek is geen ideologisch pamflet, maar een oproep om met een economische bril naar een aantal vraagstukken te kijken. Feiten die min of meer bij het publiek bekend zijn, staan in het boek overzichtelijk bij elkaar. Volgens Van der Wel hebben we kennis nodig voor het inrichten van een betere wereld. Kennis die op een overzichtelijke manier in het boek staat. De losse schrijfstijl van de auteur maakt De Goede Toekomst een toegankelijk boek vol feiten, dat wordt afgesloten met suggesties hoe er tot actie overgegaan kan worden.
Over Rudy Kor
Rudy Kor is zelfstandig organisatieadviseur en auteur van diverse managementboeken. Tot voor kort werkte hij (als senior partner) bij Twynstra Gudde. Hij startte zijn werkzame leven bij Philips in Eindhoven. Als adviseur helpt hij (project)managers bij het effectiever inrichten van hun projecten. Als veellezer wordt hij gedreven door nieuwsgierigheid en schrijft regelmatig boekrecensies.
