Map Oberndorff en Sanne Kloosterboer vragen zich af hoe die verbinding tussen mensen nu eigenlijk werkt, in tijden dat traditionele verhoudingen naar de achtergrond verdwijnen, social media flink aan terrein winnen, het aantal echtscheidingen alsmaar toeneemt en thuiswerken, mede onder invloed van COVID-19, niet meer weg te denken valt uit ons leven. Hoe verhouden we ons in zo’n context dan tot elkaar? Om op deze vragen antwoorden te krijgen gingen Oberndorff en Kloosterboer in gesprek met psychologen, psychiaters, sociologen en filosofen. Zij kregen van het duo de vraag hoe er vanuit hun vakdiscipline aangekeken wordt tegen hedendaagse relaties.
Perspectieven
De auteurs knipten De relatiemonologen op in twee delen, ofwel perspectieven: in relatie tot ‘gegeven’ verbindingen (je ontkomt niet aan het contact: denk aan ouders en kinderen, of broers en zussen) en ‘gekozen’ verbindingen (‘vrijwillige’: liefdesrelaties, vriendschap, of collega’s en bazen). Collega’s en bazen worden in het boek trouwens aangemerkt als gekozen relaties, omdat je volgens Oberndorff en Kloosterboer van werk kan veranderen, maar niet van familie. Daar valt iets voor te zeggen lijkt me. Een opvallende paradox zit er wat mij betreft de boektitel, ik had hier eerder de titel ‘relatiedialogen’ verwacht. De interviews, in de vorm van monologen, verschenen al eerder in FD Persoonlijk, het weekendmagazine van Het Financieele Dagblad. Dit ontdekte ik pas toen ik het boek bijna uit had, het kwartje viel: daarom kwamen me de verhalen in dit boek zo bekend voor.
Beschikbaarheid
De kern van dit boek? Dat is wat mij betreft het inzicht dat verbinding om beschikbaarheid draait. Dit wordt expliciet naar voren gebracht door Martine Delfos, biopsycholoog, en door vele anderen meer impliciet. Het gaat erom dat je erop alert bent dat de ander je nodig heeft. Noem het onverdeelde aandacht hebben, als bron van verbinding. Terwijl dit niet een compleet nieuwe gedachte is, is het toch wel weer goed om ons tussen de oren te knopen in deze vluchtige tijden.
Opvoeden is een illusie
Verder zegt Jan Geurtz, boeddhistisch leraar, dat opvoeden min of meer een illusie is. Dat zal bij velen de oren spitsen. En er is mooie beeldspraak, bijvoorbeeld van Frits Boer, hoogleraar kinder- en jeugdpsychiatrie: ‘de omgang tussen broers en zussen is als een toverbal: hij verschiet zo van kleur’. De relatiemonologen leest makkelijk weg door de beknopte hoofdstukken die je los van elkaar kan lezen. En het gegeven dat relaties vanuit meerdere disciplines worden belicht, maakt het boek op onderdelen best onderhoudend en leerzaam.
Zou ik het boek met enthousiasme kopen? Nee, dat ook weer niet: de inzichten uit dit boek zijn wat mij betreft prettig materiaal voor een bijlage van de krant, maar zijn toch iets te lichte kost voor een stevig boek. Liever dus een abonnement op het FD.
Over Danny Mullenders
Danny Mullenders is assessmentpsycholoog, coach, auteur en spreker. Als expert op het gebied van organisatiepsychologie helpt hij mensen, teams en organisaties hun keuzeruimte te zien én benutten. Hij ontwikkelde zich tot een van Nederlands meestgelezen psychologen en coaches. Hij schreef de # 1 bestsellers Daarom doen ze dat en Laat je niet kiezen. Op dit moment schrijft hij aan zijn derde boek.