Over hoe deze kennisproducten zijn ontwikkeld, is echter weinig bekend. We gaan enthousiast aan de slag met Balanced Scorecard, Lean Management, Agile en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen zonder te weten waar deze producten vandaan komen en hoe valide ze zijn. Stefan Heusinkveld van de Vrije Universiteit Amsterdam doet onderzoek naar de aantrekkingskracht van managementgoeroes en hun ideeën en schreef er een boek over.
De auteur beschouwt managementideeën als de producten van een ideeënfabriek: organisaties en mensen die alleen gericht zijn op de productie en het vermarkten van managementkennis. Managementideeën zijn geen universele waarheden, maar juist het product van mensenwerk. Dit betekent niet dat ze geen waarde hebben voor managers, of dat het eenvoudig is ze te ontwikkelen. Heusinkveld wil een inkijk geven in de werkplaats waar managementideeën worden gemaakt en de lezer bewust te maken waar invloedrijke ideeën vandaan komen en wat de beperkte basis is waarop managers belangrijke beslissingen nemen als zij zich door deze ideeën laten leiden. Hij beschrijft een begrippenkader en een manier van kijken die mensen kunnen helpen bij het ontwikkelen van hun eigen managementideeën. Ook wil hij blootleggen hoe mensen worden verleid om de ideeën voor waar aan te nemen en ze te gebruiken in hun denken en handelen.
In deel 1 laat hij zien dat het niet de inhoud is die de populariteit van een managementidee bepaalt, maar juist de vorm. Als ideeën er niet aantrekkelijk uitzien, zullen ze niet aanslaan onder managers. Hij beschrijft in het tweede deel welke stappen ideeën doorlopen voordat ze populair worden en welke obstakels ze daarvoor hebben moeten overwinnen. In het laatste deel komt aan de orde hoe de opkomst en neergang van een managementidee verlopen en welke factoren ervoor zorgen dat iets in of uit is. De epiloog bevat een reflectie op de staat en ontwikkeling van het managementdenken, een pleidooi voor meer verwondering en waardering en een overzicht van de twaalf vraagstukken waar de ideeënfabriek mee worstelt.
De managementideeënfabriek is wetenschappelijk goed onderbouwd en tegelijkertijd vlot leesbaar. Het boek kan managers en consultants helpen kritisch te kijken naar de ideeën die zij tijdens hun werk voorgeschoteld krijgen.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.