Zakboek Strafvordering voor de Hulpofficier 2023

VOORWOORD 5
OVERZICHT VERWERKTE ACTUALITEITEN 7
GEBRUIKTE LITERATUUR 22
GEBRUIKTE AFKORTINGEN 23

1 DE HULPOVJ
1.1 Aanwijzing hulpOvJ’s 25
1.2 Niet (meer) gecertifi ceerd hulpOvJ 26
1.3 Functie en taken 26
1.4 Territoriale bevoegdheid van de hulpOvJ 28
1.5 Bevoegdheden/verplichtingen hulpOvJ 28
1.6 Praktische tips voor hulpOvJ 30
1.7 Praktische tips voor contacten met OvJ 31
1.8 Zakboek Sr hulpOvJ en zakboek SvSr opsp. ambt. 31
1.9 Zakboeken online, maandelijks geactualiseerd met actualiteitenoverzicht 32

2 DE VERDACHTE
2.1 Definiëring begrip verdachte 33
2.2 Anonieme info gebruiken voor opsporing (MMA, CI, AIVD, enz.) 33
2.3 Overige jurisprudentie verdachte / verdenking 41
2.4 Collectieve verdenking 49
2.5 Het Wetboek van Strafrecht (Sr) 50
2.6 Rechtsbijstand verdachte 50
2.7 Recht op vrij verkeer/beperking 62
2.8 Verhoor verdachte 63
2.9 Verklaringen tijdens onrechtmatige vrijheidsberoving 73
2.10 Tolk en vertaling (verdachte/getuige/aangever) 73
2.11 Proceshouding verdachte (zwijgen/liegen/enz.) 76
2.12 Hypnose/leugendetector/narcoanalyse/paragnost/enz. 80
2.13 Verhoor verdachte als getuige / gebruik verklaring verdachte 80
2.14 Processtukken en recht op inzage 81
2.15 Jeugdige verdachten 82
2.16 Sociale bewaring / spoedmachtiging minderjarige 85
2.17 HALT 85
2.18 Onschuldbeginsel / zelfi ncriminatie / plichten verdachte 86
2.19 Medische verzorging verdachte 87
2.20 Vroeghulp door reclasseringswerker 88
2.21 Het slachtoff er 88

3 DWANGMIDDELEN ALGEMEEN
3.1 Inleiding dwangmiddelen 89
3.2 Opsporen / vervolgen / stuiten verjaring 91
3.3 Dwangmiddelen en toestemming 92
3.4 Dwangmiddelen en fundamentele rechten (verdragen/grondwet) 94
3.5 Beginselen van behoorlijk strafprocesrecht 95
3.6 Subsidiariteit en proportionaliteit 96
3.7 Onrechtmatig optreden opsp. ambt. /onrechtmatig bewijs 96
3.8 De Nationale ombudsman (N.o.) 97
3.9 Vormverzuimen / onrechtmatig bewijs (art. 359a Sv / 6 EVRM) 97
3.10 Alleen vaststelling vormverzuim 105
3.11 Strafvermindering 105
3.12 Bewijsuitsluiting 106
3.13 Niet-ontvankelijkverklaring OM 108
3.14 Onrechtmatig in buitenland verkregen bewijs 110
3.15 Gevolgen van door burgers onrechtmatig verkregen bewijs 110
3.16 Afschermen gehanteerde opsporingsmethoden 111
3.17 Het pv 112
3.18 Verschoningsgerechtigden 114
3.19 Verschoningsrecht na verhoor bedreigde/afgeschermde getuige 120
3.20 Geheimhoudingsplicht en getuigplicht 120
3.21 Gebruik getuigenverklaring na niet wijzen op verschoningsrecht 121
3.22 Ordehandhaving tijdens ambtsverrichtingen (art. 124 Sv) 121
3.23 Herhaalde toepassing dwangmiddelen / hervatting vervolging 124
3.24 Ambtsinstructie politie, KMar en andere opsporingsambtenaren 126
3.25 Geweldsaanwending opsporingsambtenaar; klacht niet vervolging 127
3.26 Geweld/dwang bij toepassing dwangmiddelen 144
3.27 Confrontatie/identifi catie/herkenning 145
3.28 Diplomatieke/staatsrechtelijke onschendbaarheid/immuniteit 154
3.29 Legitimatieplicht ambtenaar 154
3.30 Schadevergoeding voor politieoptreden 155
3.31 Wet op de identifi catieplicht (Wid) 157
3.32 Ernstige bezwaren (art. 56 en 67 lid 3 Sv en 9 Opiumwet) 164
3.33 Internationale rechtshulp 165
3.34 Gegevensverstr. uit pers. registr. (AVG/Wpg/Wjsg/enz.) 166
3.35 Optreden op basis van art. 3 Politiewet 2012 174
3.36 Toegang/onderzoeken/doorzoeken voertuig 180
3.37 Klachten over politieoptreden 188
3.38 Sorteer/geuridentifi catieproef 188
3.39 Territoriale bevoegdheid van de opsporingsambtenaar 188
3.40 Voorlichting en opsporingsberichtgeving 188
3.41 CI en TCI 191
3.42 Afzien opsporing vanwege beperkte capaciteit / art. 12 Sv 191
3.43 Toezegging door opsporingsambtenaar 192
3.44 Schade/letsel/dood door niet (tijdig) ingrijpen politie 193
3.45 Filmen/fotograferen burgers, verdachte, opsporingsambtenaar 193
3.46 Termijnen 194
3.47 Spraak/stemherkenning/sprekeridentifi catie 197
3.48 Gebruik foto verdachte uit paspoort/rijbewijsadministratie 197
3.49 Videoconferentie (televoorgeleiding/telehoren) 198
3.50 Opsporingsbevoegdheid KMar 198
3.51 Inlichtingen-, veiligheids-, en opsporingsdiensten 200
3.52 Aanwijzingen/richtlijnen/instructies v/h College van PG’s 200
3.53 Algemene verbeterpunten/kennelijke misstanden 201
3.54 Kraken / ontruimen 201
3.55 Opsporingsambtenaar in vrije tijd 204
3.56 Schadevergoeding benadeelde/erfgenamen/enz. 205

4 DWANGMIDDELEN PERSOONLIJKE VRIJHEID
4.1 Recht op vrijheid, art. 3 Politiewet 2012, rechtvaardigingsgrond, Aanwijzing 207
4.2 Staande houden 207
4.3 Aanhouden, algemeen 209
4.4 Ontdekking heterdaad / buiten heterdaad 213
4.5 Aanhouding heterdaad 215
4.6 Aanhouding buiten heterdaad 216
4.7 Misdrijven waarvoor vh is toegelaten 219
4.8 Betreden plaatsen ter aanhouding / toegang en doorgang 221
4.9 Doorzoeken plaatsen ter aanhouding 222
4.10 Tabellen aanhouding 224
4.11 Voorgeleiding 225
4.12 Afzien van voorgeleiding 228
4.13 Ophouden voor onderzoek 228
4.14 Ophouden ter identifi catie 232
4.15 Ivs: wettekst, algemeen, plaats, voor ander feit dan aangehouden 233
4.16 Voorwaarden voor ivs (vh-feit en onderzoeksbelang) 235
4.17 Onderzoeksbelang voor ivs 235
4.18 Ivs: bevoegdheid, start, duur, kort geding, verlenging, schema 238
4.19 Bevel tot ivs 240
4.20 Ivs: verhoor verdachte, opmaken pv, bijstand raadsman 241
4.21 Ivs benutten voor ander feit dan waarvoor ivs bevolen 241
4.22 Einde ivs; ZSM 242
4.23 Aansluitende ivs 243
4.24 Tweemaal ivs ter zake hetzelfde feit 243
4.25 Rechtspositie ingeslotene en in verzekering gestelde 243
4.26 In kennis stellen familie, enz. / bezoek verdachte 244
4.27 Rechtmatigheidstoetsing ivs door de RC 246
4.28 Maatregelen in belang onderzoek of orde 249
4.29 Tabel ivs 255
4.30 Tabellen staande houden t/m verlenging ivs 255
4.31 Vh: voorwaarden, ingangstijdstip, duur, enz. 256
4.32 Misdrijven waarvoor vh mogelijk is 258
4.33 Gronden vh 258
4.34 Ibs 268
4.35 Gevangenhouding en gevangenneming 269
4.36 Vh: schorsing/aanhouden/voorgeleiden 270
4.37 Uitbreiding gev. houding; verstreken duur gev. houding/neming 272
4.38 Waterdichte schottentheorie 272
4.39 Aanhouden veroordeelde bij niet naleven voorwaarde(n) 273
4.40 Aanhouden overtreder gebieds/contactverbod/meldplicht 273
4.41 Aanhouden voorwaardelijk invrijheidgestelde 274
4.42 Vrijheidsbeperkende middelen (art. 7 Politiewet 2012) 274
4.43 Bestuurlijke ophouding 274
4.44 Huiselijk geweld / kindermishandeling / Wet tijdelijk huisverbod 275
4.45 Bevel/gedragsaanwijzing burgemeester/OvJ 277
4.46 Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding 279
4.47 Tabellen vh 280

5 DWANGMIDDELEN LICHAMELIJKE INTEGRITEIT
5.1 Overzicht, ibn, toestemming 284
5.2 Onderzoek kleding en lichaam (opsporingsfouillering) 285
5.3 Identifi catiefouillering / onderzoek voorwerpen 290
5.4 Veiligheidsfouillering kleding / onderzoek voorwerpen 292
5.5 Vervoers- en insluitingsfouillering / onderzoek voorwerpen 294
5.6 DNA-onderzoek 298
5.7 Besluit en regeling DNA-onderzoeken 303
5.8 Overige jurisprudentie DNA-onderzoeken 303
5.9 Onderzoek besmettelijke ernstige ziekte 307
5.10 Ibn van bij fouillering aangetroff en voorwerpen 309
5.11 Waarschuwing 309
5.12 Handboeien 309
5.13 Identiteitsvaststelling verdachten, veroordeelden en getuigen 310
5.14 Middelenonderzoek geweldplegers 312
5.15 Tabellen dwangmiddelen lichamelijke integriteit 316

6 DWANGMIDDELEN VOORWERPEN
6.1 Steunbevoegdheden, defi nitie ibn, geweld, pv, strafbepalingen, enz. 319
6.2 Voorwaarden ibn 320
6.3 Klassiek beslag: de vatbaarheid 321
6.4 Waarheidsvinding strafbaar feit 321
6.5 Waarheidsvinding wederrechtelijk verkregen voordeel 322
6.6 Verbeurdverklaring 322
6.7 Onttrekking aan het verkeer 324
6.8 Klassiek beslag: de bevoegdheid 326
6.9 Bevoegdheden opsp. ambt. (art. 95 t/m 96b, 102a en 551 Sv) 326
6.10 Bevoegdheden (hulp)OvJ (art. 96c, 97 en 100 t/m 102a Sv) 334
6.11 Plaatsen doorzoeking art. 96c Sv en 97 Sv 339
6.12 Ibn tijdens schouw 340
6.13 Maatregelen ter gelegenheid van doorzoeking of schouw 340
6.14 Beslagvoegdheden RC 341
6.15 Overige jurisprudentie ibn 344
6.16 Tabel klassiek beslag 347
6.17 Hoofdlijnen ontnemingswetgeving / Aanwijzing afpakken 348
6.18 Toepassingsbereik art. 36e Sr 348
6.19 Ontneming: bewijsvoering, bewijsmiddelen en bewijskracht 351
6.20 Schatting voordeel, kosten, matiging, rechten benadeelde 353
6.21 Kenbaar maken sfo / termijn vordering ontneming / heropening 356
6.22 Voorwaarden conservatoir beslag 356
6.23 Conservatoir beslag: de vatbaarheid (art. 94a Sv) 356
6.24 Conservatoir beslag: de bevoegdheid 358
6.25 Conservatoir beslag krachtens incidentele machtiging RC 358
6.26 Sfo en (beslag)bevoegdheden (inclusief doorzoeking) tijdens sfo 360
6.27 Uiterste moment leggen conservatoir beslag 362
6.28 Overige jurisprudentie ontneming/conservatoir beslag 362
6.29 Tabel conservatoir beslag 364
6.30 Strafrechtelijk executie onderzoek (seo) 364
6.31 Vormvoorschriften ibn 365
6.32 Voorwerpen, zaken en vermogensrechten 365
6.33 Ibn in woning (art. 99 Sv) 366
6.34 Bijstand raadsman tijdens doorzoeking (art. 99a Sv) 367
6.35 Beslag/doorzoeken en verschoningsrecht (art. 98 en 125l Sv) 368
6.36 Kennisgeving ibn en ontvangstbewijs (art. 94 lid 3 Sv) 373
6.37 Beslag: beëindiging, bewaring en beklag 373
6.38 Strafbepalingen beslag 377
6.39 Ibn in het kader van de Politiewet 2012 378
6.40 Toegang/onderzoeken/doorzoeken/doorgang 378
6.41 Heimelijke ibn 382
6.42 Onderzoek van in beslag genomen voorwerpen 383
6.43 Kentekenbeslag/tenaamstellingsblokkade motorrijtuig/ aanhangwagen 385
6.44 Tabellen ibn en doorzoeken ter ibn / vastlegging gegevens 387
6.45 Stappenschema ibn 391
6.46 Stappenschema doorzoeken ter ibn Sv 392

7 DWANGMIDDELEN PLAATSEN
7.1 Huisrecht, steunbevoegdheid, plaats binnentreden, strafbepalingen, het pv 394
7.2 Algemene wet op het binnentreden (Awbi), inleiding 395
7.3 Wettekst Awbi met bespreking 395
7.4 Plaats/woning/home 405
7.5 Meerdere woningen in één pand 410
7.6 Betreden/binnentreden 410
7.7 Bewoner(s) 411
7.8 Toestemming, meerdere bewoners, toestemming intrekken 411
7.9 Binnentreden en voortgezette toepassing van bevoegdheden 412
7.10 Binnentreden ter hulpverlening (art. 7 lid 2 Politiewet 2012) 413
7.11 Proportionaliteit bij binnentreden 414
7.12 Binnentreden op basis van Sv en bijzondere wetgeving 414
7.13 Schriftelijke machtiging binnentreden: jurisprudentie 416
7.14 Overige jurisprudentie binnentreden 419
7.15 Gemeentewet 421
7.16 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) 421
7.17 Wet veiligheidsregio’s (brandweer/geneeskundige hulp/enz.) 424
7.18 Tabellen dwangmiddelen plaatsen 426

8 ONDERZOEKSHANDELINGEN DOOR DE RC
8.1 RC 430
8.2 Onderzoek door RC 431
8.3 Bevoegdheden RC 432
8.4 Hoger beroep tegen beslissing RC 433

9 BIJZONDERE OPSPORINGSBEVOEGDHEDEN
9.1 Inleiding bijzondere opsporingsbevoegdheden 434
9.2 Centrale toetsingscommissie OM (CTC) 436
9.3 Overzicht bijzondere opsporingsbevoegdheden 437
9.4 Onderscheid en keuzemogelijkheid tussen titel IVa, V en Vb 438
9.5 Gehanteerde begrippen bijzondere opsporingsbevoegdheden 439
9.6 Stelselmatige observatie 440
9.7 Stelselmatige observatie: tabel (titel IVa en V) 444
9.8 Stelselmatige observatie: jurisprudentie 445
9.9 Infiltratie 451
9.10 Pseudokoop en pseudodienstverlening 453
9.11 Undercover stelselmatig inwinnen van informatie 457
9.12 Betreden/bevoegdheden besloten plaats (inkijken) 460
9.13 Opnemen van vertrouwelijke communicatie 462
9.14 Onderzoek communicatie via geautomatiseerde werken 466
9.15 Tabel tappen (titel IVa en V) 477
9.16 Overige jurisprudentie tappen 478
9.17 Onderzoek in geautomatiseerd werk 483
9.18 Vorderen gegevens 484
9.19 Stelselmatige info-inwinning door burger 506
9.20 Opsporing terroristisch misdrijf (titel Vb) / bijstand burger (titel Vc) 507
9.21 Voeging bij processtukken (art. 126aa Sv) 513
9.22 Bijzondere opsporingsbevoegdheden en verschoningsrecht 517
9.23 Kennisgeving aan betrokkene (notifi catie) (art. 126bb Sv) 519
9.24 Bewaring, vernietiging en gebruik voor ander doel (art. 126cc Sv) 520
9.25 Verbod doorlaten (art. 126ff Sv) 522
9.26 Verkennend onderzoek (art. 126gg Sv) 523
9.27 Afscherming 524
9.28 Opsporingsambtenaar als stand-in 525
9.29 Opsporingsonderzoek op internet / social media 526
9.30 Drones 528
9.31 Vastleggen en bewaren van kentekengegevens (art. 126jj Sv) 528
9.32 Innovatiewet en Besluit innovatie strafvordering 530

10 OVERIGE BEVOEGDHEDEN UIT SV
10.1 Doorzoeking ter vastlegging gegevens, enz. (art. 125i e.v. Sv) 539
10.2 Schouw 542
10.3 Beëdiging opsporingsambtenaar door een hulpOvJ 542
10.4 Aangifte/klacht/vervolgingsuitsluitingsgrond 542
10.5 Geen enkel zedenmisdrijf is klachtmisdrijf / horen minderjarige 550
10.6 Benoemen deskundigen 550
10.7 Rechterlijke bevelen tot handhaving openbare orde 551
10.8 Tenuitvoerlegging rechterlijke beslissingen / binnentreden 551

11 BIJZONDERE WETTEN
11.1 Inleiding / toezicht versus opsporing 557
11.2 Algemene wet bestuursrecht (Awb): toezicht en bestuursdwang 557
11.3 Samenloop toezicht (controle) met opsporing 566
11.4 Misbruik of voortgezette toepassing van bevoegdheden 569
11.5 Awb en APV’s: inbrekerswerktuigen 570
11.6 Stilhoudingsvordering toezichthouder / art. 82 RVV / 12 WVW 1994 578
11.7 Art. 8, 158 t/m 160, 163 en 169 WVW 1994 579
11.8 Besluit en regeling alcohol, drugs en geneesmiddelen in verkeer 587
11.9 Rijverbod 587
11.10 Invordering rijbewijs op grond van art. 164 WVW 1994 588
11.11 Invordering rijbewijs op grond van art. 130 WVW 1994 590
11.12 Defect ademonderzoek-apparaat 593
11.13 Tegenonderzoek en kosten tegenonderzoek 593
11.14 WVW: bloedproef/afname na overlijden 593
11.15 Bestuurder / poging / aanstalten maken 593
11.16 Overige jurisprudentie rijden onder invloed 595
11.17 Varen, vliegen en besturen spoorvoertuig onder invloed 602
11.18 Art. 5a, 6 en 7 WVW 1994 en vh 603
11.19 WWM 605
11.20 Overige jurisprudentie WWM 619
11.21 Opiumwet 619
11.22 Overige jurisprudentie Opiumwet 625
11.23 Coff eeshops 633
11.24 WED 635
11.25 Algemene wet inzake rijksbelastingen en Invorderingswet 637
11.26 Algemene douanewet 638
11.27 Penitentiaire beginselenwet / Beginselenwet just. jeugdinr. 638
11.28 Wet op de lijkbezorging (Wlb) 639
11.29 Uitleveringswet (ULW) 642
11.30 Overleveringswet (OLW) 642
11.31 Zorg en dwang / Wet Bopz vervallen 643
11.32 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften 656
11.33 Wet dieren 662

12 PRIVAATRECHT
12.1 Inleiding privaatrecht 665
12.2 Eigendom/bezit/houderschap, inleiding 665
12.3 Eigendomsverkrijging 665
12.4 Overdracht (van roerende zaken) / bezit / houderschap 665
12.5 Derdenbescherming in het BW 666
12.6 Goede trouw 667
12.7 Diefstal en derdenbescherming 668
12.8 Diefstal en consumentenkoop 669
12.9 Stappenschema derdenbescherming 669
12.10 Voorbeelden van praktijktoepassing 670
12.11 Waarschuwing 671
12.12 Vinderschap (art. 5:5 t/m 5:12 BW) 671
12.13 Verplichtingen van de vinder (art. 5:5 BW) 672
12.14 Professionele vinders 672
12.15 Recht van retentie 673
12.16 Zaakwaarneming (art. 6:198 t/m 6:202 BW) 675
12.17 Handhaving van straat- en contactverboden 676
12.18 Grondslagen straatverboden 676
12.19 Grondslag politieoptreden bij civielrechtelijk straatverbod 677
12.20 Aandachtspunten civielrechtelijk straatverbod 677
12.21 Strafrechtelijk gevolg handh. civielrechtelijk straatverbod 677
12.22 Civielrechtelijk straatverbod, politie en dwangsom 678

REGISTER 679