Hoofdstukken Personen-, Familie- en Erfrecht

INLEIDING / 1

1. PERSONEN- EN FAMILIERECHT / 3
1.1 De persoon / 3
1.2 Naam en woonplaats / 3
1.2.1 De naam / 3
1.2.2 Woonplaats / 6
1.3 Het huwelijk en het geregistreerd partnerschap / 6
1.3.1 Het huwelijk / 6
1.3.1.1 Materiële vereisten / 7
1.3.1.2 Formele vereisten / 8
1.3.2 Het geregistreerd partnerschap / 9
1.4 Ontbinding van het huwelijk en scheiding van tafel en bed / 10
1.4.1 Inleiding / 10
1.4.2 Echtscheiding / 11
1.4.3 Partneralimentatie / 12
1.4.4 Scheiding van tafel en bed / 13
1.5 Afstamming en adoptie / 14
1.5.1 Inleiding / 14
1.5.2 Familierechtelijke betrekking en bloed- en aanverwantschap / 14
1.5.3 Het afstammingsrecht / 16
1.5.3.1 Vaderschap/duomoederschap door geboorte binnen huwelijk of geregistreerd partnerschap en ontkenning daarvan / 17
1.5.3.2 Vaderschap/duomoederschap door erkenning en vernietiging daarvan / 18
1.5.3.3 Vaderschap/duomoederschap door gerechtelijke vaststelling / 19
1.5.4 Adoptie / 20
1.6 Gezag over minderjarigen / 22
1.6.1 Minderjarigen / 22
1.6.2 Gezag / 23
1.6.2.1 Ouderlijk gezag / 23
1.6.2.2 Ouderlijk gezag buiten huwelijk of geregistreerd partnerschap / 25
1.6.2.3 Gezamenlijk gezag van een ouder en een nietouder / 26
1.6.3 Voogdij / 27
1.7 Omgang en informatie / 29
1.8 Levensonderhoud / 30
1.9 Bescherming van meerderjarigen / 32
1.9.1 Inleiding / 32
1.9.2 Curatele / 32
1.9.3 Beschermingsbewind / 33
1.9.4 Mentorschap / 34
1.10 Het personen- en familierecht en het EVRM / 35

2. HUWELIJKSVERMOGENSRECHT / 37
2.1 Huwelijksvermogensrecht. Algemeen / 37
2.1.1 Inleiding / 37
2.1.2 Verschillende huwelijksgoederenregimes / 37
2.1.3 Het wettelijk systeem / 39
2.2 Rechten en verplichtingen van echtgenoten / 40
2.2.1 Inleiding / 40
2.2.2 Vangnetartikel (art. 1:81) / 40
2.2.3 Draag- en fourneerplicht (art. 1:84) / 40
2.2.4 Aansprakelijkheid voor huishoudelijke schulden (art. 1:85) / 41
2.2.5 Vergoedingsrechten en -plichten tussen privévermogens van de echtgenoten (art. 1:87) / 42
2.2.6 Gezinsbeschermende bepalingen (art. 1:88-1:89) / 44
2.2.6.1 Algemeen / 44
2.2.6.2 Rechtshandelingen waarvoor toestemming is vereist (art. 1:88) / 45
2.2.6.3 Vernietiging wegens het ontbreken van toestemming (art. 1:89) / 46
2.2.7 Bestuur (art. 1:90) / 46
2.2.7.1 Algemeen / 46
2.2.7.2 Derdenbescherming (art. 1:92) / 47
2.3 De wettelijke gemeenschap van goederen / 48
2.3.1 Inleiding / 48
2.3.2 Omvang van de gemeenschap (art. 1:93-1:94) / 49
2.3.2.1 Uitgesloten goederen (art. 1:94 lid 2-6) / 50
2.3.2.2 Uitgesloten schulden (art. 1:94 lid 5 en 7) / 51
2.3.3 Zaaksvervanging; vergoedingsrechten bij vermogensverschuivingen (art. 1:95) / 51
2.3.4 Verhaal op de gemeenschap; vergoedingsrechten na voldoening van schulden (art. 1:96) / 53
2.3.5 Het bestuur over de goederen van de gemeenschap (art. 1:97) / 55
2.3.5.1 Hoofdregel en uitzonderingen (art. 1:97 lid 1) / 55
2.3.5.2 Exclusieve bestuursbevoegdheid in geval van een onderneming van een echtgenoot (art. 1:97 lid 2) / 55
2.3.6 Ontbinding van de gemeenschap (art. 1:99-1:108) / 56
2.3.6.1 Gevallen waarin en het tijdstip waarop de gemeenschap wordt ontbonden (art. 1:99) / 56
2.3.6.2 Gevolgen van de ontbinding van de gemeenschap / 56
2.3.6.3 Wijziging van aansprakelijkheid voor de schulden van de gemeenschap na haar ontbinding en de verhaalsmogelijkheden voor schuldeisers na ontbinding (art. 1:102) / 57
2.3.6.4 Afstand van de gemeenschap (art. 1:103-1:108) / 58
2.3.6.5 Opheffing van de gemeenschap (art. 1:109-1:113) / 58
2.3.7 De verdeling van de gemeenschap / 59
2.4 Huwelijkse voorwaarden / 60
2.4.1 Inleiding / 60
2.4.2 Karakteristieken van de overeenkomst van huwelijkse voorwaarden / 60
2.4.3 Wettelijke eisen voor de overeenkomst van huwelijkse voorwaarden (art. 1:115 en 1:117) / 61
2.4.4 Huwelijkse voorwaarden en derden (art. 1:116 en 1:120) / 62
2.4.5 Bewijs dat een goed een echtgenoot privé toebehoort / 62
2.4.6 Verrekenbedingen (art. 1:132-1:143) / 63
2.4.6.1 Inleiding / 63
2.4.6.2 Hetgeen moet worden verrekend (art. 1:133) / 63
2.4.6.3 Het periodiek verrekenbeding (art. 1:141) / 64
2.4.6.4 Finale verrekenbedingen (art. 1:142-1:143) / 64

3. ERFRECHT / 67
3.1 Erfrecht. Algemeen / 67
3.1.1 Inleiding / 67
3.1.2 Nalatenschap erflater, erfgenaam, legataris / 67
3.2 Het erfrecht bij versterf – afdeling 4.3.1 / 68
3.2.1 Inleiding / 68
3.2.2 Wie erft? / 69
3.2.2.1 Plaatsvervulling / 71
3.2.3 De echtgenoot / 71
3.2.3.1 Wettelijke verdeling / 72
3.2.3.2 Ongedaanmakingsverbintenis / 72
3.2.3.3 Wilsrechten / 73
3.2.4 Kinderen / 74
3.2.4.1 Stiefkinderen / 74
3.2.4.2 Minderjarige kinderen / 75
3.2.5 Schulden van de nalatenschap / 75
3.3 De andere wettelijke rechten – afdeling 4.3.2 / 76
3.3.1 Inleiding / 76
3.3.2 De andere wettelijke rechten / 76
3.4 Uiterste willen / 79
3.4.1 Inleiding / 79
3.4.2 Uitleg / 80
3.4.3 Wie kunnen er een testament maken? / 81
3.4.4 Erfstellingen, legaten en lasten / 81
3.4.5 De legitieme portie / 82
3.4.5.1 Inkorting / 84
3.4.5.2 De opeisbaarheid jegens de langstlevende partner / 85
3.5 De afwikkeling van de nalatenschap / 86
3.5.1 Aanvaarding en verwerpen / 86
3.5.2 Verklaring van erfrecht / 87
3.5.3 De executeur / 88
3.5.4 Bewind / 88
3.5.5 De verdeling / 89
3.5.6 De boedelbeschrijving / 89

ANTWOORDEN / 91
REGISTER VAN AANGEHAALDE RECHTSPRAAK / 93
REGISTER VAN ONDERWERPEN / 95