

Marc van Ooijen is bestuurder in de gehandicaptenzorg en heeft ervaring als manager, adviseur en toezichthouder in de publieke sector.
Meer over Marc van OoijenToezichtdynamica
Een exploratief kwalitatief onderzoek naar het functioneren van raden van toezicht in de gezondheidszorg
Paperback Nederlands 2013 1e druk 9789036805599Samenvatting
Een exploratief kwalitatief onderzoek naar het functioneren van Raden van Toezicht in de gezondheidszorg.
Toezichtdynamica geeft inzicht in het functioneren van Raden van Toezicht in de Nederlandse gezondheidszorg. Het is het eerste wetenschappelijk onderzoek waarin drie Raden van Toezicht een jaar lang zijn gevolgd.
De discussie over Governance heeft in het eerste decennium van de eenentwintigste eeuw vooral in het teken gestaan van de ontwikkeling van governance-codes: spelregels voor goed bestuur. In Toezichtdynamica gaat het hier vooral niet om, maar wordt gekeken naar het spelconcept: de wijze waarop Raden van Toezicht in de dagelijkse praktijk invulling geven aan hun functie en de relatie die ze hebben met de Raad van Bestuur.
Marc van Ooijen is gedurende één jaar aanwezig geweest bij alle vergaderingen van drie Raden van Toezicht in de gezondheidszorg en heeft aan het eind van dat jaar alle toezichthouders en bestuurders geïnterviewd. Dat levert nieuwe inzichten op, ook omdat bijna al het bestaande onderzoek is gebaseerd op enquêtes of analyses van jaarverslagen. Zo is gebleken dat Raden van Toezicht meer dan 90% van hun tijd besteden aan het zich laten informeren. Tevens biedt dit onderzoek een verdere onderbouwing van het inzicht dat de zogenaamde 'soft-controls' nog te vaak onderbelicht worden in het toezicht.
De toegevoegde waarde van dit boek zit niet alleen in de beschrijving en analyse van drie cases uit de toezichtpraktijk. Die wordt ook gevormd door de introductie en theoretische onderbouwing van een model waarmee gedrag van toezichthouders kan worden verklaard. Dit Model Gedragstypologieën Intern Toezicht is gebaseerd op twee variabelen: vertrouwen en afstand.
Hiermee biedt de auteur niet alleen stof tot denken voor wetenschappers, maar zeker ook voor bestuurders en toezichthouders. In dit kader wordt vooral een pleidooi gehouden voor meer sturen op vertrouwen en aandacht voor irrationale aspecten van het toezicht houden.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
DEEL I: Opzet van het onderzoek 13
Hoofdstuk 1 Context en probleemstelling 15
§1. Inleiding 16
§2. Probleemstelling en onderzoeksvragen 19
§3. Relevantie van het onderzoek 21
§4. Opbouw van het onderzoeksverslag. 22
Hoofdstuk 2 Onderzoeksontwerp 25
§1. Inleiding 26
§2. Het onderzoeksontwerp 26
§2.1 Literatuuronderzoek, documentenstudie en desksearch 29
§2.2 Interviews 29
§2.3 Drie Case studies 29
§3. Representativiteit van de case studies 34
§4. Uitleiding 37
DEEL II: Conceptueel kader 39
Hoofdstuk 3 Governance en de organisatie van zorg 41
§1. Inleiding 42
§2. De organisatie van zorg 42
§3. Wat is governance? 47
§4. Verschillende formele toezichtmodellen 49
§5. Leidende governance thema’s ( 1998 – 2013) 52
§6. Uitleiding 55
Hoofdstuk 4 Krachtenveld van het zorgtoezicht 57
§1. Inleiding 58
§2. Classificatieschema Governance gezondheidszorg 58
§3. Het Macro-perspectief 60
§4. Het Meso-perspectief 63
§5. Trends vanuit het macro- en meso-perspectief 69
§5.1 Marktwerking in de zorg 70
§5.2 Intern en Extern toezicht 76
§5.3 Effecten op het functioneren van Raden van Toezicht 80
§6. Het Micro-perspectief 81
§7. Theorieën en toezicht 94
§8. Uitleiding 100
DEEL III: Empirisch Onderzoek 101
Hoofdstuk 5 Casus Alpha: de tandem aan het werk 103
§1. Inleiding 104
§2. De vergaderingen van de Raad van Toezicht van Alpha. 104
§2.1 Algemene opmerkingen over de vergaderingen 114
§3. Interviews met toezichthouders en de bestuurder 114
§4. Reflectie 129
Hoofdstuk 6 Casus Bèta: waar geld telt 131
§1. Inleiding 132
§2. Waarnemingen tijdens vergaderingen 132
§2.1 Algemene opmerkingen over de vergaderingen 143
§3. Interviews 144
§4. Reflectie 156
Hoofdstuk 7 Casus Gamma: zoeken naar evenwicht 159
§1. Inleiding 160
§2. Waarnemingen tijdens vergaderingen 160
§2.1 Algemene opmerkingen over de vergaderingen 168
§3. Interviews 169
§4. Reflectie 183
§5. Uitleiding 184
DEEL IV: Resultaten 185
Hoofdstuk 8 Cases vergeleken: uniforme typeringen 187
§1. Inleiding 188
§2. Beschrijving van de observaties op basis van de drie perspectieven 188
§2.1 Macro-perspectief 188
§2.2 Meso-perspectief 189
§2.3 Micro-perspectief 194
§4. Theoretische analyse van de drie case-studies 201
§5. Conclusies en overwegingen 204
Hoofdstuk 9 Modellering van gedragstypologieën 207
§1. Inleiding 208
§2. Model Gedragstypologieën Intern Toezicht 208
§2.1 Veronderstellingen bij het model 213
§3. Verdiepingsslag: de variabele ‘vertrouwen’. 214
§3.1 Wetenschappelijk onderzoek naar ‘vertrouwen’ 216
§3.1.1 Vertrouwen als variabele in het Model Gedragstypologieën Intern Toezicht. 218
§3.1.2 Vertrouwen vanuit het macro- en meso perspectief 219
§4. Verdiepingsslag: de variabele ‘afstand’ 223
§5. Waar is de variabele ‘Macht’? 226
§6. Observaties case studies in relatie tot de gedragstypologieën. 227
§6.1 De relatie tussen ‘laten informeren’ en de overige kwadranten 229
§6.2 Het begrip ‘vertrouwen’ in de case studies 232
§7. Voorlopige conclusies over het model 234
Hoofdstuk 10 Beschouwende analyse 237
§1. Inleiding 238
§2. Inzichten vanuit de drie perspectieven. 238
§3. Het belang van vertrouwen 244
§3.1 Vertrouwen in relatie tot de perspectieven: macro, meso en micro. 245
§3.2 Vertrouwen als variabele in het Model Gedragstypologieën Intern Toezicht 247
§3.3 Kritische reflectie op het belang van de variabele vertrouwen 251
§4. De relatie tussen kenmerken en gedragstypologieën. 252
§5. Uitleiding 253
Hoofdstuk 11 Conclusies en aanbevelingen 255
§1. Inleiding 256
§2. Conclusies ten aanzien van de probleemstelling en de onderzoeksvragen 256
§3. Theorieontwikkeling op het terrein van governance 260
§4. Aanbevelingen voor Bestuurders: bouwen aan vertrouwen 262
§5. Aanbevelingen voor Toezichthouders: toetsen van vertrouwen 263
§6. Suggesties voor vervolgonderzoek 265
§7. Uitleiding: Zoeken naar evenwicht 267
Literatuurlijst 269
Bijlage 1: Lijst met geïnterviewde personen 279
Bijlage 2: Topic-lijst interviews 281
Bijlage 3: Geanonimiseerde samenwerkingsovereenkomst 283
Bijlage 4: Vragenlijst Toezichthouders, ten behoeve van casestudies 285
Samenvatting 287
Summary 295
Curriculum vitae 303
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan