Witwassen

1 Algemeen 15
1.1 Het begrip 15
1.2 De stra"baarstelling 17
1.3 De lagen van witwassen 20

2 Voorkomen 25
2.1 Inleiding 25
2.2 Wwft 27
2.2.1 Algmeen 27
2.2.2 Instelling 28
2.2.3 Cliëntenonderzoek 29
2.2.4 Verrichte of voorgenomen ongebruikelijke transacties 33
2.2.5 Meldplicht 34
2.2.6 Vrijwaring 36
2.3 Vrije beroepsbeoefenaren 36
2.3.1 Advocaten 36
2.3.2 Notarissen 39
2.3.3 Accountants 40
2.4 Straffen 41
2.4.1 Bestuurlijke boete 41
2.4.2 Strafrechtelijke sanctie 42
2.4.3 Dubbele bestraf"ing tuchtrecht? 44
2.4.4 Dubbele bestraf"ing bestuursrecht? 45

3 Onderzoeken 49
3.1 Inleiding 49
3.2 Witwastypologieën 49
3.2.1 Soorten 49
3.2.2 Feiten van algemene bekendheid 50
3.2.3 Witwastypologieën 53
3.2.4 Overige indicatoren 56
3.3 Toetsingskader 59
3.3.1 Algemeen 59
3.3.2 Stap 1: rechtstreeks misdrijf 61
3.3.3 Stap 2: Gerechtvaardigd vermoeden van witwassen 61
3.3.4 Stap 3: Verklaring verdachte ("inancieel alibi) 64
3.3.5 Stap 4: Verklaring afdoende? 66
3.3.6 Stap 5: Aanvullend onderzoek 69
3.3.7 Stap 6: Beoordelen rechter 71
3.4 Het witwasonderzoek 72
3.4.1 Aanleiding 72
3.4.2 Verdenking 73
3.4.3 BOB-vorderingen: iCOV en banken 76
3.4.4 Analyse soll-ist positie 76
3.4.5 Doorzoeking en inbeslagname 77
3.4.6 Aanhouding en verhoor 78
3.4.7 Nader onderzoek "inancieel alibi 78
3.5 Het witwasbedrag 79
3.5.1 Witwassen versus ontnemen 79
3.5.2 Het witwasbedrag 81
3.5.3 Vermenging 94

4 Vervolgen 97
4.1 Algemeen 97
4.2 Kwali"icatie-uitsluiting 99
4.2.1 Achtergrond 99
4.2.2 De hoofdregel 102
4.2.3 Voorwaarde 1: het voorhanden hebben of verwerven 104
4.2.4 Voorwaarde 2: Onmiddellijk 107
4.2.5 Voorwaarde 3: eigen misdrijf 107
4.2.6 Voorwaarde 4: motivatieverplichting 109
4.3 Opzetwitwassen (artikel 420bis Sr) 111
4.3.1 Algemeen 111
4.3.2 Regelgeving 112
4.3.3 Bestanddelen eerste lid onder a 113
4.3.4 Bestanddelen eerste lid onder b 124
4.4 Eenvoudig opzetwitwassen (artikel 420bis.1 Sr) 127
4.4.1 Algemeen 127
4.4.2 Regelgeving 129
4.4.3 Bestanddelen 129
4.5 Gewoontewitwassen (artikel 420ter Sr) 130
4.5.1 Algemeen. 130
4.5.2 Regelgeving 131
4.5.3 Bestanddelen eerste lid 132
4.6 Schuldwitwassen (artikel 420quater Sr)132
4.6.1 Algemeen 132
4.6.2 Regelgeving 135
4.6.3 Bestanddelen eerste lid 135
4.7 Eenvoudig schuldwitwassen (artikel 420quater.1 Sr) 138
4.8 Rollen van de witwasser 138
4.8.1 Inleiding 138
4.8.2 Medepleger 139
4.8.3 Medeplichtige 144
4.8.4 Katvanger 145
4.8.5 Relatiepartner 148
4.8.6 Rechtspersoon 150
4.8.7 Feitelijk leidinggevende 152
4.9 Straffen en maatregelen 154
4.9.1 Straffen 154
4.9.2 Maatregelen 158

5 Beslag 161
5.1 Algemeen 161
5.1.1 Voorwerpen 161
5.1.2 Onderzoek gegevensdragers 161
5.1.3 Soorten beslagen 166
5.1.4 Meerdere eigenaren 167
5.1.5 Zekerheidstelling (borgsom) 168
5.1.6 Afstand 168
5.1.7 Beëindiging van beslag 169
5.1.8 Faillissement 170
5.2 T.b.v. waarheidsvinding 171
5.3 T.b.v. aantonen wederrechtelijk verkregen voordeel 171
5.4 T.b.v. verbeurdverklaring 173
5.4.1 Algemeen 173
5.4.2 Verbeurdverklaring van niet-beslagen voorwerpen 174
5.4.3 Draagkracht 174
5.4.4 Anderen dan wel onbekend gebleven pers(o)on(en) 177
5.4.5 Verbeurd verklaren of ontnemen 178
5.4.6 Eenvoudig witwassen 180
5.5 T.b.v. onttrekking aan het verkeer 180
5.5.1 Wetgeving 180
5.5.2 Crimineel geld 181
5.5.3 Vrijspraak 183
5.6 T.b.v. geldboetebeslag 184
5.7 T.b.v. ontneming 185
5.8 T.b.v. schadevergoeding 186
5.9 Derdenbeslag 187
5.9.1 Algemeen 187
5.9.2 Voorwaarden 188
5.9.3 Andere voorwerpen (artikel 94a lid 5 Sv) 188
5.10 Paulianabeslag 189

6 Capita selecta 193
6.1 Inleiding 193
6.2 Cryptocurrency 193
6.2.1 Algemeen 193
6.2.2 Hoe werkt het? 195
6.2.3 Voorwerp 196
6.2.4 Verbeurdverklaren 197
6.2.5 Redelijk vermoeden 198
6.2.6 Verhullen 200
6.3 Gokken 201
6.3.1 Winnen en verliezen 201
6.3.2 Verklaring voor het gerechtvaardigd vermoeden 202
6.3.3 Gronddelict 204
6.4 Geldsmokkel 206
6.5 Belastingfraude 208
6.5.1 Onderliggend misdrijf 208
6.5.2 Ontnemen 210
6.5.3 Witwasbedrag 212
6.5.4 Inkeerregeling 213
6.6 Hypotheekfraude 214
6.7 Hawala-bankieren 215

6.8 Erfenis 219
Bijlage 1 Wwft 229
Bijlage 1a Uitvoeringsbesluit Wwft 269
Bijlage 1b Uitvoeringsregeling Wwft 285
Bijlage 2 Richtlijn voor strafvordering witwassen 289

Toelichting Serie fraude en integriteit 293
Toelichting Serie tuchtrecht 297
Toelichting Serie geschiedenis van het wetboek van strafrecht298
Toelichting Serie strafrecht 299