Met de paplepel
Beeldvorming over joden in Nederlandstalige jeugdverhalen, 1782-heden
Gebonden NL 2022 9789462499492Samenvatting
Joden zien er vreemd uit en ruiken vies. Ze maken veel kabaal, praten raar en kunnen vreselijk vloeken. Bij uitzondering zijn ze eerlijk en betrouwbaar, vaker zijn ze dieven en oplichters. Bovendien haten de meeste joden Jezus en ‘christenhonden’, zoals zij ze noemen.
Zie daar het beeld dat kinderen – vanaf de kleuterleeftijd – eeuwenlang met de paplepel ingegoten hebben gekregen. In dit rijk geïllustreerde boek analyseert Ewoud Sanders ruim 350 jeugdverhalen met joodse personages uit de periode 1782 tot heden. Dit levert, in woord en beeld, een onthutsende inventarisatie op van schokkende stereotyperingen. Stereotyperingen die nog eens worden versterkt door woorden en uitdrukkingen waar joden in voorkomen: want ook onze taal wemelt van de antisemitische vooroordelen.
'Echt een heel boeiend boek, mensen moeten het lezen.' – Frits Spits in De Taalstaat op Radio 1
'Weinig antisemitisme in dit brave land? In één ruk scheurt Ewoud Sanders al die zelfvoldaanheid aan flarden, voorbeeld na voorbeeld, iedere keer een stomp in je maag. Een verpletterend onderzoek.' – Geert Mak
'Er is moed voor nodig om een boek samen te stellen over de beschamende wijze waarop over joden geschreven is in jeugdboeken. Ewoud Sanders durfde het aan in zijn hard aankomend én fascinerend boek over de stuitende beeldvorming, die zelfs tot in onze tijd doordruppelt.' – Marita Mathijsen
'Sanders geeft met dit boek huiswerk aan het onderwijs, ouders, auteurs en reformatorische uitgeverijen. Kijk nog eens scherp naar de boeken in de schoolbibliotheek, de verhalen die worden voorgelezen, geschreven en gepubliceerd.' – Bart Wallet, Reformatorisch Dagblad
'Met "Met de paplepel" heeft Sanders nauwkeurig gedocumenteerd welk gif er eeuwenlang in kinderen werd gegoten waar het over Joden ging. Het leverde een vreselijk boek op – blij dat het er is.' – Marc van Oostendorp, neerlandistiek.nl
'Een fundamenteel standaardwerk’, ‘prachtig uitgegeven boek’, ‘het lijkt me goed als Nederlandse auteurs er kennis van nemen, maar ook opvoeders en opleiders’. – Cor Sinnema, Katholiekeraadjodendom.nl
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1. Joden zijn ook mensen 13
Het is maar een jood 19 – De joodse personages 20
2. Joden zien er anders uit 23
Joodse mannen hebben een lange baard 27 – Joden hebben een grote neus en
zwarte ogen 36 – Joden zijn donker en vies 44 – Joden staan, lopen en bewegen
anders 53 – Jonge ‘jodinnetjes’ zijn mooi 60
3. Joden maken veel kabaal en praten raar 71
Met de mond wijd open 73 – Joden praten raar 76 – Joden kunnen vreselijk
vloeken 92
4. Joden zijn goed 99
Joden zijn godvruchtig 100 – Joden zijn geboren handelaars 107 – Joden zijn ad
rem 112 – Dankbare joden zijn gul 115 – Joden doen aan liefdadigheid 116 – Joden
zijn moedig 118
5. Joden zijn slecht 123
Joden zijn laf 125 – Joden liegen en bedriegen 128 – Joden zijn materialistisch en
hebzuchtig 140 – Joden zijn dieven 145 – Joden zijn kinderdieven 147 – Joden
zijn wreed 159 – Joden mishandelen dieren en Bijbels 179 – Joden zijn de vijanden
van Jezus 184 – Joden spugen 187
6. Joden zijn slachtoffers 191
Joden mishandelen is onchristelijk 195 – Joodse straathandelaars treiteren 197 –
Spek in de mond 203 – Hond bijt jood 206 – Baarden in brand steken of uitrukken
210 – Jodenvervolgingen 217 – God had een bedoeling met de Holocaust
222 – Blij de gaskamer in 224
7. Blijven joden altijd joden? 231
Van smous naar jood 232 – Van jood naar Turk 233 – Van David naar Pieter 234
– Van jood naar raaf 237
8. Toetsing, verspreiding en ontvangst 243
Protestantse opvattingen over jeugdlectuur 245 – Katholieke opvattingen over
jeugdlectuur 246 – Top tien 247 – Reacties in de liberale pers 253 – Joodse reacties
257 – Waard om te lezen 265
Verantwoording 269
Dankwoord 271
Register 273
Rubrieken
- Advisering
- Algemeen management
- Coaching en trainen
- Communicatie en media
- Economie
- Financieel management
- Inkoop en logistiek
- Internet en social media
- IT-management / ICT
- Juridisch
- Leiderschap
- Marketing
- Mens en maatschappij
- Non-profit
- Ondernemen
- Organisatiekunde
- Personal finance
- Personeelsmanagement
- Persoonlijke effectiviteit
- Projectmanagement
- Psychologie
- Reclame en verkoop
- Strategisch management
- Verandermanagement
- Werk en loopbaan