Waarom moest dit boek er komen?
Het is deel twee van een serie waarvan Think Like a Lawyer Don’t Act Like One het eerste deel was. Dit boekje is een reflectie van mijn denken over management. Na Managementcentrum De Baak had ik het wel even gehad met management. Ik geloof ook niet meer in management als functie, hooguit in de rol van interim manager. Waar tien jaar geleden de manager als dé oplossing voor veel bedrijven werd gepresenteerd, staat nu zijn voortbestaan ter discussie. Waarom nog een aparte functie? Managen doen we straks allemaal. De oneliners in het boek dienen vooral als reflectie om na te denken over hoe we zaken anno nu organiseren. Veel beeld en veel minder tekst. Ik heb een beetje vanuit ‘design terminologie’ naar management willen kijken. Het zijn observaties van anderen en van mezelf. Ik geef ze ter overweging. Deze bundel zet aan tot denken, zal hier en daar irriteren, en waar mogelijk inspireren. Klakkeloze navolging lijkt mij onverstandig, maar het kan de lezer wellicht wel op andere gedachten brengen. Managers zijn een bedreigde diersoort, alleen uitsterven doen ze voorlopig helaas nog niet.
VERNIEUW MET MATE
Iets volledig nieuws succesvol maken, is moeilijker dan ooit. Iets nieuws dat voortborduurt op het oude wordt veel makkelijker omarmd. Omdat het vertrouwd voelt, en herkenbaar is. Toetjesfabrikanten begrijpen dit principe als geen ander. Vanillevla is bijvoorbeeld al jaren hetzelfde, maar dan nu: ‘biologisch’, ‘met een vleugje chocolade’ of ‘suikervrij!’.
(Bron: Think like a manager, don’t act like one)
De titel van het boek luidt: Think like a manager don’t act like one. Waarom die titel?
Organisaties moeten nog altijd dingen voor elkaar krijgen via mensen. Management zoals het in essentie bedoeld is. Daar verandert niets aan. Think like a manager dus. Maar de uitvoering ervan moeten we anders regelen dan in het verleden. Oude managementwijsheden zijn aan slijtage onderhevig. Oude methoden zijn een gevaarlijk cliché geworden en ook veel minder effectief. Managen heeft alleen nog zin als we waarde toevoegen en boven materie uitstijgen. Aansturen en organiseren moet veel meer integraal worden. Leiderschap wordt ook steeds meer tijdelijk, het rouleert als het ware tussen mensen.
RUST CREËERT BEWEGING
Soms moet je stil staan om verder te komen. De grootste uitvindingen werden niet voor niets gedaan toen men precies even helemaal niks deed. Zo ontdekte Thomas Edison nieuwe inzichten tijdens een uurtje vissen en bedacht Woody Allen zijn kaskrakers onder de douche.
Wat moet de manager concreet met bovenstaande wijsheid?
Edison had wel honderd concepten voor een gloeilamp bedacht, maar uiteindelijk bleek er maar één echt goed te werken. Falen is nuttig. Hoe sneller je faalt, des te sneller kun je iets beters verzinnen. De sleutel tot succes is dus paradoxaal genoeg sneller falen dan de rest. Ik heb mezelf ongans gegeten aan management. Heb er zelf aan meegedaan. Ik ben rustiger geworden en heb meer afstand genomen. Dat stelde mij in staat om meer reflectief naar management en organisatie te kijken. De vraag is het antwoord! De oplossing het probleem.
DE OPLOSSING IS HET PROBLEEM
Managers presenteren zich vaak als de oplossing. Dat impliceert een probleem. Mary Parker Folett, een vooraanstaand filosoof en managementconsultant uit de negentiende eeuw, geloofde in een heel andere benadering. In plaats van te kijken naar wat er mis was, vroeg zij zich af waar het goed ging binnen organisaties. Wat bleek? In situaties waar geen manager aan te pas kwam, werd gehandeld naar eigen inzicht, met vakmanschap en gezond verstand. Het ging vaak pas mis als een manager ingreep en zich manoeuvreerde tussen de medewerker en de klant.
‘Lees geen management bestsellers’, schrijft u. Moet dit boek vanuit die optiek nu juist wel of geen bestseller worden?
Ha ha. Dit boekje is veel minder stellig dan een gemiddeld managementboek. Ik pretendeer niet te weten hoe het zit. Maar wat ik wil zeggen, is dat het geen zin heeft bestsellers te lezen omdat iedereen de kern daarvan al wel tot zich heeft genomen. Het heeft veel meer zin om bijvoorbeeld de commentaren op het boek van Thomas Piketty te lezen. Of zoek de waarde achter In Search of Excellence (van Tom Peters en Robert Waterman – red.). Als je toch al krap in je tijd zit, zijn de afgeleiden van een bestseller vaak veel interessanter.
BRANDENDE KIPPEN
Het is een wreed verhaal: wie brand wil stichten in een gebouw en de oorsprong van de brand wil verhullen, overgiet kippen met benzine en steekt die in brand. Uit paniek rennen de kippen alle kanten op en in korte tijd ligt het gebouw in as. Niemand zal weten hoe de brand is ontstaan, maar in no-time staat iedereen in vuur en vlam. Als je wilt dat iedereen binnen een organisatie op de hoogte is, heb je brandende kippen nodig.
Wat is de achterliggende boodschap van dit boekje?
Organiseren kan ook anders. Moet ook anders! Goed opgeleide mensen, en daar hebben we er steeds meer van, laten zich veel minder sturen. In die zin is het boek ook geschreven voor de professionals van nu. Iedereen weet dat je professionals vandaag de dag niet te veel leiding moet geven. Het belang van management is minder geworden. Mensen die een vak beheersen, hebben in de toekomst een veel grotere baanzekerheid dan managers. Manager als beroep is zelfs niet aan te raden voor wie vast werk wil.
STEL JE OORDEEL UIT
Wie wil leren, kan maar beter zijn oordeel uitstellen. Oordelende mensen zijn hardleers. Want een oordeel is een opvatting, en dan ben je uitgeleerd. Weten staat leren in de weg. Zeker weten helemaal. Toch? Maar weet ik dat wel zeker?
