Na zijn afstuderen koos Wouter ten Have voor het vak van management consultant. Maar de wetenschap bleef trekken. Hij schreef een proefschrift over het verschil tussen organisaties die wel en organisaties die niet systematisch te besturen zijn. ‘In control zijn houdt veel meer in dan je financiën op orde hebben.’

Generaties economen en bedrijfskundigen denken bij zijn naam aan Management & organisatie, het handboek waarvan inmiddels meer dan 250.000 exemplaren zijn verkocht. Minder bekend is dat Doede Keuning (68) ook baanbrekend wetenschappelijk onderzoek heeft verricht, zoals naar het nog altijd actuele thema van de verplatting van organisaties. ‘Het receptenboek is er, maar men kent het niet.’

Inspecties houden namens de overheid toezicht op terreinen als het onderwijs, de zorg en de veiligheid. Na de nodige reorganisaties en fusies zijn er nog dertien over. Wat ze gemeen hebben, is dat ze zelf ter plekke gaan kijken en willen weten hoe het zit. Over die manier van toezicht houden en over die inspecties gaat het nieuwe boek van Ferdinand Mertens, Inspecteren, toezicht door inspecties.

In veel organisaties werken tegenwoordig wel drie of vier generaties naast elkaar. Dat stelt bijzondere eisen aan het leiderschap, meent bedrijfskundige Marjolein Risseeuw. ‘We hebben verbinders nodig die al die generaties van talenten kunnen faciliteren en inspireren.’ Een uitdagend idee, dat zij uitwerkt in haar boek Zo X! dat 10 oktober verschijnt. MbM sprak haar alvast.

Organisatiefilosoof, zo noemt Rob van Es zich. Hij doet onderzoek naar de cultuur, de ethiek en de politiek van het organiseren en geeft daar ook les in. Binnenkort verschijnt Professionele ethiek. Aanleiding voor een gesprek over moraal, moreel bewustzijn, en de manieren om dat te verankeren in organisaties.

De term zesjescultuur mag dan uit het onderwijs komen, in het bedrijfsleven kunnen ze er ook wat van. Willen de financiers tien procent rendement zien? Dan proberen we daar een beetje in de buurt te komen. Een procentpuntje minder is ook geen ramp. Dan vullen we gewoon wat vacatures niet op, knijpen we onze toeleveranciers nog wat verder af, en voilà: we kunnen weer een jaartje vooruit. Als Leo van de Voort ergens een hekel aan heeft, dan is het wel aan die risicoloze manier van managen. Ondernemen wil hij het niet eens noemen. En voor consultants die daar in meegaan heeft hij al evenmin een goed woord over. Voor hem is ondernemen: tot het gaatje gaan. In zijn boek Nooit meer strategiepijn schetst hij nut en noodzaak van houdbare waardecreatie.

In Iedereen CEO gebruikt Menno Lanting sociale media als metafoor voor de nieuwe structuur, de nieuwe houding, de nieuwe kennis en vaardigheden die nodig zijn om ons definitief los te maken van het industriële tijdperk. Een gesprek over netwerkleiderschap en de nieuwe organisatie.

Duurzaam werken in ketens en netwerken, dat is het onderwerp van het boek Ketensamenwerking. Het bestaat uit bijdragen van maar liefst achttien auteurs, die allemaal actief zijn op het kennisplatform waar het naar vernoemd is. Een van hen is Teun Hardjono, hoogleraar aan de Rotterdam School of Management. Zijn overtuiging: ‘Niet alleen de resultaten van het geheel tellen, maar ook het resultaat dat elke afzonderlijke speler wil realiseren.’

Vakmanschap, vertrouwen en verbinding staan centraal in de Europese manier van organiseren. Die is veruit superieur aan het Anglo-Amerikaanse model dat de nadruk legt op het creëren van aandeelhouderswaarde. Jaap Peters en Jaap Jan Brouwer vertellen hoe dat komt en wat dat betekent.

Als je talent wilt ontwikkelen binnen je organisatie en mensen wilt belonen voor de vorderingen die ze daarbij maken, heb je een beloningssystematiek nodig die daarop aansluit. In hun boek Waarderen van talent doen Patricia de Wit en Marloes Rutten daar een voorstel voor, inclusief handvatten. Het moeilijkste werk laten ze over aan de lezer: een consequente, eerlijke toepassing in de praktijk.

Als Hans Wopereis ergens van overtuigd is, dan is het van het vermogen van mensen om het verschil te maken. Als je het lef hebt om te laten zien wat je in huis hebt en uit te spreken waar je voor staat, kun je op je omgeving een bezielende invloed uitoefenen. Dat is de boodschap van Het licht en de korenmaat. Optimistisch? Zeker. Reëel? Voor wie wil.

Managers die echt iets willen bereiken met hun team, hebben niet veel aan de abstracte modellen en de dure woorden waar organisatieadviseurs zo graag mee schermen. Die benemen je alleen maar het zicht op de werkelijkheid, vindt ontwikkelingspsycholoog en bedrijfskundige Marc Oskam. Als alternatief construeerde hij ‘het Kompas’: een pretentieloos instrument dat de manager helpt om door de bomen het bos te blijven zien. Niet meer, maar zeker ook niet minder.

Een handleiding om gelukkig te worden, wil Marc Schabracq zijn boek ‘Wat nu?’ niet noemen. Hij ziet het eerder als een uitnodiging om je leven en jezelf onder de loep te nemen. ‘Wie ben je eigenlijk, wat wil je nu werkelijk, en wat houdt je tegen? Wat zou je nodig hebben om gelukkig te zijn?’

Nee, zeggen ze allebei, ambitie om de goeroes van het facilitair management te worden hebben ze niet. Maar ze zijn het natuurlijk wel een beetje. Bert de Jong is al dertig jaar actief op dat terrein. Als consultant, als interim-manager en als projectmanager. Al die tijd in dienst van Twynstra Gudde. Herman Kok heeft er ook al weer vijftien jaar op zitten bij hetzelfde adviesbureau. Daarnaast is hij bezig met een promotieonderzoek in Wageningen. De Jong en Kok voeren het woord voor een groep van zes auteurs die samen het boek De facilitaire regieorganisatie in bedrijf schreven.