Laat ik beginnen met mijn conclusie: Liberating Structures – ‘De verrassende kracht van bevrijdende structuren’ van Henri Lipmanowicz en Keith McCandless is een prima handboek voor coaches die op zoek zijn naar alternatieve, doorbraak-faciliterende werkvormen.
Het boek is opgedeeld in 5 delen. De eerste 3 delen zijn wat mij betreft een lofzang op Bevrijdende Structuren. De auteurs leggen de actuele problemen in organisatieland prachtig bloot (‘Conventionele structuren helpen niet’, ‘We maken te vaak gebruik van inefficiënte, ingesleten structuren’). Zij lijken zich echter blind te staren op Bevrijdende Structuren als enige oplossing. Wij van Bevrijdende Structuren adviseren u…. Bevrijdende Structuren!
Nieuwe gewoontes
Bevrijdende structuren gaan uit van vertrouwen in mensen: professionals willen meer goed dan fout doen en hebben het beste met het bedrijf voor. Vanuit die basis hoef je in een transformatie niet na te denken over het vervangen of trainen van mensen, maar wel over het vervangen van aloude structuren en het trainen van nieuwe gewoontes. Je vaart niet blind op de talenten en vaardigheden van individuen maar je spreekt de collectieve intelligentie aan.
Eerst geloven, dan zien
Lezers hoeven wat mij betreft pas te beginnen met lezen vanaf deel 4. Vanaf dat deel biedt Liberating Structures een waardevolle toevoeging in de gereedschapskist van elke (agile) coach. Bevrijdende structuren helpen interacties te verbeteren. Daarbij is het voeren van gesprekken niet de hoofdzaak, maar het opdoen van ervaringen. ‘Oude’ consultancy gaat uit van het sleutelen aan organisatiewaarden. Daar moet goed en lang over nagedacht worden, terwijl bevrijdende structuren juist uitgaan van ‘eerst geloven dan zien’. Dus sleutelen aan de alledaagse besluitvorming en communicatie is het devies. Vanuit daar komt gedragsverandering, niet andersom. Van doen leer je meer dan van denken.
Nederlandse vertaling
Liberating Structures wakkert mijn nieuwsgierigheid aan om door te lezen: kom maar op met innovatieve structuren om meer betrokkenheid, interactie en actiegerichtheid te genereren. Ik bereid me voor op ronkende templates die ik vanaf morgen ga gebruiken bij onze klanten. Ik word dan ook ongeduldig als ik pagina achter pagina geconfronteerd word met zelfbevlekking. Echt, deze maniertjes beginnen serieus af te leiden van de sterke toegevoegde waarde die ik pas in deel 4 voorgeschoteld krijg.
Daarnaast mis ik de Nederlandse toevoeging. Soms lopen de zinnen niet. Door het dubbelen of het ontbreken van lidwoorden. Dit lijkt te komen door al te rechtstreekse vertalingen uit het Engels. Dat is op zich begrijpelijk maar het is op deze manier wel heel Amerikaans. Ik mis Europese toepasbaarheid. Die kom ik in deel 5 (’Verhalen uit het Nederlandse veld’) pas tegen. Waarom deel 3 (‘Verhalen uit het veld’) niet vervangen is voor een Nederlandse versie is mij een raadsel.
Conclusie
Wat een absolute aanwinst is, is de suggestie van een grote geschaalde versie van een optelsom van bevrijdende structuren. Ik ga deze zeker inzetten voor strategie- en denksessies. Al met al ben ik blij dat ik bevrijdende structuren mag toepassen in mijn dagelijkse werk, maar daar heeft dit boek niet aan bijgedragen. Als ik uit dit boek voor het eerst kennis zou nemen van bevrijdende structuren, zou het als gereedschap lang ongebruikt blijven. Dat gezegd hebbende: Dit herbergt wel veel waarde maar, het heeft nogal wat voeten in de aarde voordat de lezer die waarde bereikt.
Over Nan van Grootel
Nan van Grootel is Transformatie Consultant bij Organize Agile. Hij kijkt naar organisaties als systemen en pakt de rol van systeemontwikkelaar. Hij helpt organisaties bij het ontwikkelen van een mindset waarbij mens en resultaat het enige is dat telt én het enige is dat werkt.
