Als zaken niet goed lopen of de resultaten in een organisatie blijven achter dan wordt er al snel gezegd dat het aan ‘de cultuur’ ligt. En dat we die moeten veranderen. Maar wat bedoelen we dan? En hoe pakken we dat aan? Of, in de woorden van Maaike Thiecke: hoe trek je de oude vloerbedekking eruit en leg je de nieuwe erin?
De juiste vragen
Thiecke helpt je bij het stellen van de juiste vragen. Zoals: De huidige cultuur heeft de organisatie gebracht tot waar zij nu staat,wat maakt dan dat die cultuur nu niet langer voldoet? Wat is er veranderd in de buitenwereld of in de organisatie zelf? Is ‘het’ een cultuurdingetje of moet je sommige dingen gewoon beter regelen? Bijvoorbeeld heldere afspraken maken, procedures en taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden inregelen?
Thiecke geeft het mooie voorbeeld dat Nederlandse organisaties vaak veel leiders hebben, maar geen volgers. En dan kan het een rommeltje worden... Het is een voorbeeld van een (doorgeslagen) poldercultuur. De vraag of die ook in jouw organisatie leeft, kun je met behulp van dit boek beantwoorden.
Zes culturen
In Cultuurdingetje, hé… beschrijft de auteur zes veelvoorkomende culturen: de familiecultuur, de poldercultuur, de angstcultuur, de steeds-betercultuur, de inclusieve organisatiecultuur en de vitale organisatiecultuur. Met levendige beschrijvingen, zoals onder meer ‘Het probleem met yoga van de baas’ (in een vitale organisatiecultuur) schetst ze een helder en soms humoristisch beeld van de verschillende culturen. Daardoor leer je de verschillende culturen te herkennen.
Lijstjes
Naast scherpe vragen om zicht te krijgen op de huidige cultuur, biedt Thiecke handvatten en lijstjes om de pro’s en cons van elke cultuur helder in het vizier te krijgen.
De huidige cultuur komt ergens vandaan en heeft de organisatie gebracht tot waar zij nu is. Stel bijvoorbeeld dat je cultuur tot nu toe een helpende cultuur was: waarom voldoet deze niet langer? En betitel je die cultuur vervolgens als versleten en vervangen door een nieuwe? Welke cultuur moet dat dan worden? Thiecke biedt heldere lijstjes met do’s en don’ts. In haar lijstje rond de vitale cultuur geeft ze twaalf tips. Ik noem er twee ter illustratie:
- Stel vast wat jullie bedoelen met vitale organisatiecultuur; gaat het om vitale individuen of een vitale organisatie?
- Waar is de vitale organisatiecultuur een oplossing voor? Wees helder: waar moet alle potentie, talentontwikkeling en vitaliteit naartoe?
Cultuurdingetje he... leest als een trein: herkenbaar, direct en humoristisch. Je kunt meteen aan de slag zonder in eindeloze semantische discussies over wat cultuur is te belanden. En de lijstjes helpen daar zeker bij!
Over Christel Deckers
Christel Deckers is een onafhankelijk denker, expert op het gebied van governance, change management, innovatie en digitalisering. Zij is gepromoveerd aan de Business School of Economics in Nijmegen en doet onderzoek naar Bestuur en Toezicht in de zorg. Kernwoorden in haar werk zijn: We doen het samen, met plezier naar je werk en de juiste mens op de juiste plek.