Eerlijk is eerlijk, Spannende momenten in coaching is geen managementboek dat makkelijk wegleest, maar het boek is erg geloofwaardig. In het eerste hoofdstuk doet de auteur nauwgezet uit de doeken hoe de onderzoeken tot stand kwamen en geeft daarbij zijn geloofsbrieven af. Ik wilde vooral snel door om te lezen welke conclusies uit deze onderzoeken getrokken worden door de auteur.
Ik ben niet academisch geschoold en daardoor heb ik vaak goed moeten lezen (meerdere keren hetzelfde stuk) om het echt te begrijpen. De doelgroep is duidelijk de wat meer ‘geleerde’ coach. Ook gebruikt de auteur wetenschappelijke (grafische) modellen waar je echt even moet induiken om ze te begrijpen. Is dit boek dan niet te lezen voor iemand die wat minder geleerd is? Zeker wel. Mijn advies is om de anekdotes aan het begin van elk hoofdstuk te lezen en vervolgens door te bladeren naar de samenvatting. Dit is een erg handige korte uiteenzetting van de uitgebreid beschreven onderzoeken.
De ‘spannende momenten’ zitten hem met name in de beleving van de coach zelf, zijn twijfels. De opbouw van beginnende naar meer ervaren coaches geeft een goed inzicht in wanneer de spannende momenten zich afspelen. Bij de beginnende coach zit de twijfel bij de coach zelf. Bij de ervaren coaches zitten ze vooral in de situatie of onverwachte wendingen. Maar is dat dan eigenlijk geen blauwdruk van de spanning van beginnende coaches? Openbaren deze zich niet op een ander moment bij de ervaren coach?
Leuk is dat de auteur elk hoofdstuk begint met een persoonlijke anekdote die gaat over opvallende situaties in coaching. In de andere delen van het hoofdstuk voert hij wetenschappelijk bewijs aan om te verklaren hoe deze momenten tot stand kwamen. Goed is dat de auteur vervolgens onbevooroordeeld de situatie analyseert in het laatste deel van het hoofdstuk.
De coachee komt zelf ook aan bod. De coachee benoemt de spannende momenten vaak als ‘besef’, ‘realisatie’ of ‘inzicht’. De doorbraakmomenten zijn spannend voor de coachee maar feitelijk niet voor de coach. Dit is waar de coach het voor doet. Dan zijn de twijfels verschoven van de coach naar de coachee.
Wanneer de auteur de coachtrajecten vanuit twee verschillende oogpunten analyseert (enerzijds van de coach en anderzijds van de coachee) zien we opvallende verschillen. Een gezamenlijke situatie wordt toch vaak heel verschillend geïnterpreteerd. Wat ik een opvallende conclusie vond, was dat er meer twijfel en spanning werd aangetoond bij de coach dan bij de coachee. Voor wie zijn de coachtrajecten dan leerzaam? Wellicht voor beide partijen? Is coach-zijn niet de ultieme vorm van zelf-hulp? Dit zijn vragen die ik mezelf stel en die de auteur geenszins beantwoordt. Hij blijft zuiver en wetenschappelijk.
Verbaasd was ik over de uitspraak dat ‘het geven van inhoudelijke (bestuurs)adviezen’ door de coach ‘vaak meer kwaad dan goed doet’. Het is inderdaad hetgeen ik vaak zelf doe wanneer ik zo verweven ben met een klant dat ik het als kadootje meen te moeten geven. Dit soort uitspraken lees je veel terug door het boek en dat zorgt ervoor dat de auteur je erbij trekt. Pittige uitspraken die je aan het denken zetten.
De laatste delen van Spannende momenten in coaching bestaan uit een literatuurlijst en de bijlagen met alle antwoorden op de onderzoeksvragen. Je kunt daarin grasduinen op zoek naar interessante uitspraken. Dit is een leuk en luchtig toetje in een serieus managementboek.
Over Nan van Grootel
Nan van Grootel is Transformatie Consultant bij Organize Agile. Hij kijkt naar organisaties als systemen en pakt de rol van systeemontwikkelaar. Hij helpt organisaties bij het ontwikkelen van een mindset waarbij mens en resultaat het enige is dat telt én het enige is dat werkt.
