

Benny van der Vorm is docent aan het Departement Strafrechtswetenschappen, Faculteit Rechtswetenschappen, Universiteit van Tilburg.
Meer over Benny van der VormBestuursrechtelijke victimologie
Een verkenning naar de relatie tussen victimologie en bestuursrecht
E-book Pdf met watermerkbeveiliging Nederlands 2020 1e druk 9789054543725Samenvatting
Het strafrecht is zich – mede door de invloed van de victimologie – meer gaan richten op de positie van het slachtoffer. Zo kan worden gesproken van een heuse emancipatie van het slachtoffer in het strafrecht. Het slachtofferpopulisme en een toenemende invloed van ‘Europa’, zijn ook debet aan deze ontwikkeling. In het bestuursrecht wordt de burgemeester steeds meer opgetuigd als veiligheidsbaas, die ook kan optreden wanneer geen sprake is van de handhaving van de openbare orde.
De arm van de burgemeester reikt inmiddels zo ver, dat ook binnen de muren van woningen bescherming kan geworden geboden aan het slachtoffer. Waar het slachtoffer in het strafrecht inmiddels een prominente positie heeft verworven, wordt in het bestuursrecht tot op heden relatief gezien nog weinig aandacht besteed aan de positie en bejegening van het slachtoffer en bestuurlijke ‘slachtoffermaatregelen’. Ook vanuit de victimologie is de positie en bejegening van het slachtoffer in het bestuursrecht nagenoeg niet geïnventariseerd. Er is voorts nog nauwelijks iets bekend over de deeldiscipline bestuursrechtelijke victimologie. Dit boek beoogt in deze leemte te voorzien door het terrein van de bestuursrechtelijke victimologie, als nieuwe loot aan de stam van de bijzondere criminologie, te verkennen.
Aan de hand van bestaand victimologisch onderzoek naar de positie en bejegening van het slachtoffer in het bestuursrecht wordt gepoogd om het landschap van de bestuursrechtelijke victimologie in kaart te brengen. Als startpunt wordt de relatie tussen de victimologie en het strafrecht besproken, waarna vervolgens de focus wordt gelegd op de inhoud en de grondslagen van de bestuursrechtelijke victimologie. Met dit boek, dat vooral theoretisch van aard is, wordt het terrein van de victimologische bestudering van de rol van het slachtoffer in het bestuursrecht nader verkend.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
1 Inleiding 13
1.1 De Wet tijdelijk huisverbod: een praktijkvoorbeeld 13
1.2 De bijzondere criminologie en de drie bestuursrechtelijke deeldisciplines 15
1.3 De bestuursrechtelijke victimologie als ‘nieuwe’ deeldiscipline 20
1.4 De meerwaarde van de bestuursrechtelijke victimologie 22
1.5 De algemene vraagstelling 24
1.6 De opbouw van de studie 25
2 De strafrechtelijke victimologie: de opkomst van de victimologie en de relatie met het straf(proces)recht 27
2.1 Inleiding 27
2.2 De grondleggers en de inhoud van de strafrechtelijke victimologie 29
2.2.1 Het pionierswerk van Von Hentig, Mendelsohn, Nagel en Schafer 29
2.2.2 De verhouding tussen de criminologische victimologie en de juridische victimologie 30
2.2.3 De inhoud van de strafrechtelijke victimologie 32
2.2.3.1 De strafrechtelijke victimologie in perspectief 32
2.2.3.2 Een poging tot herdefiniëring van de strafrechtelijke victimologie 32
2.3 De geïntegreerde strafrechtswetenschap, de strafrechtelijke criminologie en de strafrechtelijke victimologie 35
2.4 De invloed van de strafrechtelijke victimologie op het strafprocesrecht 37
2.4.1 De criminele politiek en de ontwikkeling van slachtofferrechten 37
2.4.2 Het victimologisch onderzoek en de ontwikkeling van
slachtofferrechten in vogelvlucht 38
2.5 De rechten van het slachtoffer in het strafprocesrecht 40
2.5.1 Inleiding 40
2.5.2 De correcte bejegening van het slachtoffer 41
2.5.3 Het recht op informatieverstrekking aan het slachtoffer 41
2.5.4 Het recht op zaaksgebonden informatie aan het slachtoffer 42
2.5.5 Het recht op kennisneming van processtukken door het slachtoffer 42
2.5.6 Het recht op bijstand van een advocaat, wettelijk vertegenwoordiger of tolk 42
2.5.7 Het recht op vertaling 43
2.5.8 Het spreekrecht voor slachtoffers 43
2.5.9 Het recht op schadevergoeding 44
2.5.10 De beklagprocedure van art. 12 Sv 45
2.6 De invloed van de strafrechtelijke victimologie op het materiële strafrecht 45
2.7 Conclusie 46
3 De grondslagen van de bestuursrechtelijke victimologie 49
3.1 Inleiding 49
3.2 De positie van het slachtoffer in de bestuursrechtelijke procedure 50
3.2.1 Inleiding 50
3.2.2 Het begrip ‘belanghebbende’ in het bestuursrecht 51
3.2.2.1 De belanghebbende in art. 1:2 Awb als ‘benadeelde partij’ 51
3.2.2.2 De casus ‘Haaksbergen’ en de rol van de slachtoffers 52
3.2.3 De verschijningsvormen van het slachtoffer in een bestuursrechtelijke procedure 54
3.2.3.1 De rol van slachtoffer bij de oplegging van gebieds- en contactverboden 54
3.2.3.2 De rol van het slachtoffer bij de oplegging van een uithuisplaatsing 55
3.2.3.3 De rol van het slachtoffer bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven 55
3.2.3.4 De rol van het slachtoffer en de onrechtmatige overheidsdaad en nadeelcompensatie 55
3.2.3.5 De rol van het slachtoffer bij het verzoek tot handhaving 56
3.3 De ontleding van de voorgestelde definitie van de bestuursrechtelijke victimologie 56
3.3.1 Inleiding 56
3.3.2 Een empirische wetenschap 57
3.3.3 Het slachtoffer 57
3.3.4 De positie en bejegening van het slachtoffer 58
3.3.5 De bestuursrechtelijke procedure 58
3.4 Een bestuurlijke victimologie? 58
3.5 De geïntegreerde strafrechtswetenschap, de bestuursrechtelijke criminologie en de bestuursrechtelijke victimologie 59
3.6 De ‘Empirical Legal Studies’ en de bestuursrechtelijke victimologie 61
3.7 Het concept crimmigratie en de bestuursrechtelijke victimologie 64
3.8 Discussie 65
3.8.1 Het slachtofferschap, het bijzondere strafrecht en het bestuursstrafrecht 65
3.8.2 Het slachtofferschap, de Geneesmiddelenwet en de WED 66
3.8.3 Het slachtofferschap, de Wet financieel toezicht en de WED 68
3.8.4 Het slachtofferschap, de Wet veiligheid en kwaliteit lichaamsmateriaal en de WED 68
3.8.5 Het slachtofferschap en andere bijzondere strafwetten 69
3.9 Conclusie 69
4 De staat van de bestuursrechtelijke victimologie 71
4.1 Inleiding 71
4.2 Het victimologisch onderzoek naar de positie en bejegening van het slachtoffer in het bestuursprocesrecht 72
4.2.1 Inleiding 72
4.2.2 Het bestuursrechtelijk-victimologisch onderzoek naar het slachtoffer in de rol van belanghebbende 72
4.2.3 Het bestuursrechtelijk-victimologisch onderzoek naar het slachtoffer bij de oplegging van gebieds- en contactverboden 73
4.2.4 Het bestuursrechtelijk-victimologisch onderzoek naar het slachtoffer bij de oplegging van een uithuisplaatsing 73
4.2.5 Het bestuursrechtelijk-victimologisch onderzoek naar het slachtoffer en het Schadefonds Geweldsmisdrijven 74
4.2.6 Het bestuursrechtelijk-victimologisch onderzoek naar het slachtoffer en de bestuursrechtelijke schadevergoeding 74
4.2.7 Het bestuursrechtelijk-victimologisch onderzoek naar het slachtoffer en het verzoek tot handhaven 75
4.3 Het victimologisch onderzoek naar de positie van het slachtoffer in het materiële bestuursrecht 75
4.4 De algemene resultaten uit het bestuursrechtelijk-victimologisch onderzoek 76
4.5 Conclusie 76
5 Conclusie 79
5.1 Inleiding 79
5.2 De strafrechtelijke victimologie: de opkomst van de victimologie en de relatie met het straf(proces)recht 80
5.3 De grondslagen van de bestuursrechtelijke victimologie 81
5.4 De staat van de bestuursrechtelijke victimologie 82
5.5 Uitleiding 82
Literatuurlijst 85
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan