Arbo Pocket Wegwijzer 2023

Inleiding 9

1 Waarom zorg voor arbeidsomstandigheden? 11
Financieel-economische motieven 11
Bedrijfsvoeringmotieven 14
Maatschappelijke motieven 14
In kaart brengen van de faalkosten 14

2 Arbeidsomstandighedenwet 17
2.1 Inleiding 17
2.2 De Arbowet op hoofdlijnen 18
2.3 Het arbobeleid 22
2.3.1 Algemene uitgangspunten van het arbobeleid 22
2.3.2 Aanpassing van de arbeidsplaats van een medewerker met een structurele functionele beperking 25
2.3.3 Inventarisatie en evaluatie van risico’s 26
2.3.4 Voorlichting en onderricht 27
2.3.5 Arbeidsongevallen en beroepsziekten 28
2.3.6 Voorkomen van gevaar voor derden 29
2.3.7 Verplichtingen en bevoegdheden van de werknemers 29
2.3.8 Samenwerking en overleg 30
2.4 Deskundige bijstand 31
2.4.1 Preventiemedewerker 31
2.4.2 Specifieke deskundige ondersteuning 32
2.4.3 Bedrijfshulpverlening 33
2.4.4 Informatieverstrekking aan deskundigen en bedrijfshulpverleners 34
2.5 Nadere regelgeving 34
2.5.1 Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek 35
2.5.2 Gezamenlijke arbeid door verschillende werkgevers 35
2.5.3 Openbaarmaking inspectiegegevens 36

3 Arbeidsomstandigheden 37
3.1 Definities en toepassingsgebied 37
3.2 Arbozorg en organisatie van de arbeid 37
3.2.1 Psychosociale arbeidsbelasting 37
3.2.2 Werkdruk 37
3.2.3 Agressie en geweld 40
3.2.4 Seksuele intimidatie 45
3.2.5 Discriminatie 48
3.3 Inrichting arbeidsplaatsen 50
3.3.1 Algemene voorschriften 50
3.3.2 Specifieke voorschriften 51
3.4 Gevaarlijke stoffen en biologische agentia 55
3.5 Fysieke belasting 67
3.5.1 Tillen 68
3.5.2 Verkeerde houdingen 69
3.5.3 Beeldschermwerkplekken 70
Het toetsenbord 72
De muis 72
Laptops, tablets en smartphones 73
3.6 Fysische factoren 74
3.6.1 Het binnenklimaat 75
3.6.2 Daglicht en verlichting op de werkplek 77
3.6.3 Geluid 81
3.6.4 Straling 83
3.6.5 Arbeidsmiddelen 87

4 Arbomanagement 91
4.1 Inleiding 91
4.2 Instrumenten in een managementsysteem 95
4.2.1 Beheersen van de inkoopfunctie 95
4.2.2 Planning 97
4.2.3 Uitvoering 102
4.2.4 Controle 114

5 Relaties binnen en buiten de organisatie 119
5.1 De deskundigen 119
5.2 Het overlegorgaan 121
5.2.1 De ondernemingsraad 121
5.2.2 Rechten en bevoegdheden van de ondernemingsraad 122
5.2.3 De personeelsvertegenwoordiging 126
5.3 Arbeidsinspectie: ambitie, doelen en taakvelden 127
5.3.1 Jaarplan 2023 133
5.3.2 Het handhavingsbeleid van de Inspectie 137
5.3.3 De bestuurlijke boete 139
5.4 De brancheorganisatie 140

6 Bezwaar en beroep 141
6.1 In bezwaar bij de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid 141
6.2 In beroep bij de arrondissementsrechtbank, sector bestuursrecht 141
6.3 In hoger beroep bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State 143
6.4 Een voorlopige voorziening vragen 143

7 Civielrechtelijke aansprakelijkheid 145
Inleiding 145
Artikel 7:658 BW (werkgeversaansprakelijkheid) 145
Artikel 7:611 BW (goed werkgeverschap) 148
Artikel 6:162 BW (onrechtmatige daad) 150
Artikel 6:170 BW (aansprakelijkheid voor gedragingen werknemers) 150

8 Relevante sites 153

Register 157