Een ding is zeker: zin moeten we zelf maken. Maar waar halen we die vandaan? Religie kan helpen, een gezin bouwen, interessant werk of het helpen van anderen ook. Maar het lukt niet iedereen om zin te geven aan zijn of haar bestaan en de zoektocht naar zin brengt onzekerheid, stress en soms zelfs depressie met zich mee. Ook horen we steeds vaker dat er sprake is van een zingevingscrisis omdat de vraag naar zin vele malen groter is dan het aanbod. Met name dat laatste wil Rens Bod met zijn boek Waarom ben ik hier? weerleggen.
180 zingevingsvormen
De auteur is op zoek gegaan naar hoe mensen doel en betekenis hebben gegeven aan hun bestaan, zowel in het verleden als in het heden, in Nederland en elders. Brononderzoek leverde 180 verschillende zingevingsvormen op, die hij in dertig thema’s in zijn boek onderbrengt. De thema’s zijn zijn opgehangen aan vier onderwerpen: streven naar het onvergankelijke, bijdragen aan de wereld, bijdragen aan jezelf en extreme zingeving. In korte lezenwaardige hoofdstukken passeren de verschillende zingevingvormen de revue. Ze vormen een bron van inspiratie voor de lezer. Rens Bod heeft daarbij zeker niet de pretentie volledig te zijn in zijn overzicht.
Systematisch overzicht
Het afsluitende deel van het boek bevat een systematisch overzicht van de zingevingsvormen die de auteur subjectief labelt als altruïstisch, egoïstisch, lange termijn en/of korte termijn. Enkele conclusies die Bod trekt zijn dat zijn overzicht weerlegt dat de mensheid al duizenden jaren van mening verschilt over de vraag wat de zin van het leven is. Wereldwijd zijn er vele overeenkomsten in het streven naar zingeving. Onderling kunnen zingevingsvormen inconsistent zijn en we kunnen ons leven lang blijven zoeken naar zingeving. Onze primaire levensbehoeften zijn exact dat en geen bron van zingeving. Elke zingevingsvorm komt op meerdere plekken ter wereld voor. En er is geen centrale zingevingsvorm die de moeder van alle andere is.
Waarom ben ik hier? is een bundel voorbeelden die ons kan inspireren en helpen in onze zoektocht naar zingeving. Rens Bod is erin geslaagd om dit persoonlijke onderwerp op een bondige en toegankelijke manier beschikbaar te stellen voor een breed lezerspubliek.
Over Nico Jong
Nico Jong is senior adviseur bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.