Eerst was Kramer verbaasd, maar toen snapte ze het. Niet alleen zorgt thee voor een basale levensbehoefte (warmte, vocht), maar de handelingen van het vuur maken en thee zetten zelf, en de reflectie tijdens het drinken hielpen haar verder.
Verdwaald
Haar nieuwe boek Tricky Tijden is als die kop thee, maar dan voor ons allemaal, verdwaald als we zijn in het lastige, verwarrende heden. Kramer brengt de kennis uit haar vorige boeken, over corporate antropologie nu samen met haar eigen verhaal, en de het beeld van de Trickster.
De Trickster is meer dan een nar. Hij speelt met feiten, maakt tweedelingen, doet anderen na, creëert verwarring en blijft een buitenstaander. We kennen ze allemaal in het publieke domein, maar ook in onze omgeving. Een deel van het boek gaat dan ook over hoe je jezelf daartegen kan wapenen. Dit werd voor Kramer extra actueel dit jaar doordat ze naar aanleiding van een radiointerview ook zelf ‘getricksterd’ werd.
Exotische rituelen
Zoals haar trouwe lezers zullen verwachten, neemt Kramer ons weer mee naar voodooceremonies en andere exotische rituelen. Maar dit keer gaat ze ook op onderzoek dicht bij huis. Ze koppelt haar antropologische kennis nu aan kennis van experts over de economie, het kapitalisme en klimaatverandering. Hierdoor wint het boek aan urgentie.
Volgens Kramer bevinden we ons nu in één grote tussenfase, de liminale fase zoals antropologen die noemen. In eerdere fase onderschreef ze het belang van die fase, bijvoorbeeld door het markeren van afscheid, in plaats van daar snel overheen te stappen. Nu beseft ze zich dan juist in die fase, de tricksters vrij spel krijgen, en je je daar maar beter bewust van kan zijn.
Tricky Tijden is Kramers meest persoonlijke boek, waarin ze zich directer tot ons richt. Het is dan ook inderdaad een beetje als het zetten van thee in de wildernis. Het kost even om door te lezen, maar het lezen en de reflectie daarop geeft ons kracht in onzekere tijden. Kramer slaagde erin om meer dan een managementboek te schrijven. Tricky Tijden is een boek dat ons weer moed geeft.
Over Rick Lindeman
Rick Lindeman is Master Facilitator en Veranderaar. Daarnaast is hij Auteur van het Natuurcanvas.
Hij is de oprichter van het Faciliteer Atelier. Dit verzorgt strategische workshops voor klanten zo breed als de Indonesische overheid en de Nederlandse Gamedeveloper community.
