Prof. mr. M.J.A. van Mourik is als partner verbonden aan Hekkelman Advocaten en Notarissen te Nijmegen en Arnhem.
Meer over de auteursRelatievermogensrecht
Paperback Nederlands 2021 14e druk 9789013164312Samenvatting
Geeft de lezer een zeer grondige kennismaking met de wereld van het relatievermogensrecht. Deze vernieuwde en actuele uitgave behandelt overwegend het Nederlandse relatievermogensrecht met onderwerpen als geregistreerd partnerschap, beperkte gemeenschap van goederen en informeel samenleven. Daarnaast besteedt de titel aandacht aan het Caribische relatievermogensrecht en relevante onderdelen van het internationaal privaatrecht.
Sinds 1 januari 2018 geldt de Wet Beperkte gemeenschap van goederen. Hierdoor kan er niet meer in algehele gemeenschap van goederen getrouwd worden, wat eerder wel mogelijk was. Hoe heeft de praktijk, de rechtspraak en de wetenschap gereageerd op deze wetwijziging?
Relatievermogensrecht geeft de lezer een volledig up to date en grondige kennismaking met de wereld van het relatievermogensrecht. Dit handzame boek behandelt overwegend het Nederlandse relatievermogensrecht, maar besteedt ook aandacht aan het Caribische relatievermogensrecht en de relevante aspecten van het internationaal privaatrecht. Deze vernieuwde uitgave geeft tevens aandacht aan het geregistreerd partnerschap en het informeel samenleven. Door de vele verwijzingen en vermelding van (andersluidende) standpunten is de titel ook zeker geschikt als verdieping voor beroepsbeoefenaars.
In deze nieuwe druk worden vooral de recente literatuur en jurisprudentie verwerkt, voor zover gepubliceerd vóór 1 juni 2021. Het overgangsrecht leidt er echter toe dat vooralsnog ook het oude regime van de wettelijke gemeenschap volop van toepassing zal zijn. Dat maakt de inrichting van deze titel complex, de lezer wordt dan ook aangeraden goed te letten op de titels van de paragrafen.
Relatievermogensrecht is een unieke mix tussen praktijk en wetenschap. Hierdoor is de uitgave zeer waardevol voor zowel beroepsbeoefenaars ((notarissen, advocaten, estate planners, accountants, mediators) als studenten in hun bachelor- en masterfase.
Specificaties
Lezersrecensies
Over Freek Schols
Inhoudsopgave
Afkortingen / XIII
Enige verkort aangehaalde werken / XV
HOOFDSTUK 1
Huwelijk en relatie / 1
1 Het huwelijk: relatie en instituut / 1
2 Geschiedenis: juridisering, gelijkwaardigheid en gelijkgerechtigdheid / 3
3 Het geregistreerd partnerschap / 6
4 Informeel partnerschap / 7
5 Enkele cijfers / 9
HOOFDSTUK 2
Huwelijk en vermogensrecht; algemeen / 11
6 Huwelijksvermogensrecht / 11
7 Elkander het nodige verschaffen (art. 1:81 BW) / 12
8 Samenwoning / 14
9 Recht op informatie / 15
10 Aansprakelijkheid en draagplicht / 15
11 Uitwinning en verhaal / 16
12 Vermenging en verrekening / 19
13 De recente renovatie van het huwelijksvermogensrecht; overgangsrecht / 20
HOOFDSTUK 3
De kosten van de huishouding / 23
14 Draagplicht en fourneerplicht (art. 1:84 BW) / 23
15 Vervalbeding; rechtsverwerking / 26
16 De ‘gewone gang van de huishouding’; hoofdelijke aansprakelijkheid / 27
17 De kosten der huishouding(en) bij niet-samenwoning / 31
HOOFDSTUK 4
Beschermende bepalingen / 33
18 Inventarisatie / 33
19 Rechtshandelingen tussen echtgenoten / 33
20 Rechtshandelingen verricht door een der echtgenoten / 34
21 Het toestemmingsvereiste in het algemeen (art. 1:88 BW) / 34
22 Rechtshandelingen ten aanzien van woning en inboedel / 35
23 Giften / 37
24 Zich sterk maken voor derden / 39
25 Zich sterk maken ten behoeve van een BV / 41
26 Overeenkomsten van goederenkrediet / 44
27 Art. 1:88 BW in internationale verhoudingen / 44
28 Vernietiging / 45
29 Verjaring / 47
30 Huur van woonruimte / 47
HOOFDSTUK 5
Bestuur / 49
31 Bestuursbevoegdheden / 49
32 Overlaten van bestuur / 50
33 Toetreding en niet-nakoming / 51
34 Bestuursopdracht door de rechtbank / 52
35 Derdenbescherming / 54
36 Scheiding van tafel en bed en dergelijke / 55
37 Opheffing van de gemeenschap bij rechterlijke beschikking / 56
HOOFDSTUK 6
Vergoedingsrechten en vergoedingsplichten / 59
38 Inleiding / 59
39 De term ‘vergoeding’ / 60
40 Vergoedingsrechten en -plichten in de wet / 61
41 Vergoeding op basis van economische deelgerechtigdheid / 63
42 Verfijningen van de economische deelgerechtigdheid-benadering / 67
HOOFDSTUK 7
De wettelijke gemeenschap van goederen / 69
A. Algemeen / 69
43 Inleiding / 69
44 De wenselijkheid van een gemeenschap van goederen als primair stelsel / 70
45 De huwelijksgemeenschap als gemeenschap / 72
B. De omvang van de wettelijke gemeenschap van goederen / 75
46 Inleiding / 75
46.1 De omvang van de wettelijke gemeenschap ontstaan op of na 1 januari 2018 / 75
46.2 De redelijke vergoeding voor ‘kennis, vaardigheden en arbeid’ (art. 1:95a BW) / 77
46.3 Van de nieuwe wettelijke gemeenschap uitgezonderde goederen / 79
46.4 Van de nieuwe wettelijke gemeenschap uitgezonderde schulden / 81
46.5 De omvang van de wettelijke gemeenschap ontstaan vóór 1 januari 2018 / 81
46.6 Van de oude wettelijke gemeenschap uitgezonderde goederen / 82
46.7 Van de oude wettelijke gemeenschap uitgezonderde schulden / 82
46.8 De insluitingsclausule / 83
46.9 Pensioenrechten / 83
46.10 Vruchtgebruiken voor de langstlevende echtgenoot / 84
46.11 Andere ‘andere wettelijke rechten’, legitimaire rechten en quasilegaten / 84
C. Uitsluitingsclausule / 85
47 Inleiding / 85
47.1 Rechtsgrond / 85
47.2 Dwingend karakter / 86
47.3 Vorm / 87
47.4 Het tijdstip van clausulering / 87
47.5 De enkel materiële schenking (gift) / 88
47.6 Relatie tot de legitieme portie / 88
47.7 Relatie tot verknochtheid / 88
47.8 Schenking tussen echtgenoten / 89
47.9 Clausulering verbonden aan enig erfgenaamschap, ouderlijke boedelverdeling
of wettelijke verdeling / 89
47.10 Voorwaardelijke clausulering / 90
48 Clausulering en verrekenbedingen / 90
49 Relatie tot vergoedingsrechten en -plichten / 91
D. Verknochtheid / 91
50 Verknochtheid in het algemeen / 91
51 Verknochte goederen / 93
52 Vruchten / 97
53 Hetgeen wordt geïnd op eigen vorderingen / 97
54 Schadevergoeding betreffende eigen goederen / 98
55 Zaaksvervanging (art. 1:95 lid 1 BW) / 98
56 Het aandeel in een vennootschappelijke gemeenschap / 98
57 Schulden betreffende niet tot de gemeenschap behorende goederen / 99
58 Schulden in verband met quasilegaten / 99
59 Verknochte schulden / 100
E. Bestuur / 101
60 Bestuur over gemeenschapsgoederen / 101
61 Overschrijding van bestuursbevoegdheid / 103
62 Bestuur en ‘beroep en bedrijf’ / 103
63 Bestuur en vergoedingsrechten / 105
HOOFDSTUK 8
Huwelijkse voorwaarden / 107
64 Algemene en praktische opmerkingen / 107
65 Huwelijkse voorwaarden in de praktijk / 110
66 Het begrip ‘huwelijkse voorwaarden’ / 112
67 De aard van de overeenkomst van huwelijkse voorwaarden / 115
68 Goede zeden en openbare orde / 115
69 Koop en schenking tussen echtgenoten / 116
70 De bestuursovereenkomst / 117
71 De contractuele regeling aangaande de kosten der huishouding / 117
72 Het verblijvingsbeding tussen echtgenoten / 118
73 De vaststellingsovereenkomst / 119
74 Het echtscheidingsconvenant / 120
75 Bijzondere verbodsbepalingen / 121
76 Vormvoorschriften / 121
77 Huwelijkse voorwaarden tijdens het huwelijk; reparatiehuwelijk / 123
78 De zorgplicht van de notaris / 126
78.1 Zorgplicht jegens de echtgenoten / 126
78.2 Zorgplicht jegens derden / 126
79 Wilsgebreken; misbruik van omstandigheden en dwaling / 128
80 Uitleg van huwelijkse voorwaarden / 129
HOOFDSTUK 9
Voormalige wettelijke keuzestelsels / 131
81 Stelsels met een beperkte gemeenschap van goederen / 131
82 Gemeenschap van vruchten en inkomsten / 131
82.1 Uitgezonderde goederen / 132
82.2 Uitgezonderde schulden / 133
82.3 Beroeps- en bedrijfsvermogen (art. 1:126 BW (oud)) / 133
83 Gemeenschap van winst en verlies (art. 1:128 BW (oud)) / 134
84 Wettelijk deelgenootschap (art. 1:132 e.v. BW (oud)) / 134
85 Deelgenootschap (art. 1:129 BW (oud)) / 136
HOOFDSTUK 10
Koude uitsluiting / 137
86 Inleiding / 137
87 Redelijkheid en billijkheid / 139
88 Onvoorziene omstandigheden / 140
89 Ongerechtvaardigde verrijking / 142
90 Natuurlijke verbintenis / 143
HOOFDSTUK 11
Verrekenstelsels / 145
91 Inleiding; historie / 145
92 De begrippen ‘verrekenen’, ‘inkomsten’ en ‘vermogen’ / 146
93 Buiten de verrekening vallend vermogen / 148
94 Wettelijk vermoeden; opgaveplicht / 149
95 Belegging van verrekenbaar vermogen / 150
96 Belegging met geleend geld; aflossen / 151
97 Wijze van verrekening; betaling / 153
98 Het periodiek verrekenbeding / 154
99 Vervalbeding / 156
100 Het niet nagekomen periodiek verrekenbeding / 157
101 De grootaandeelhouder / 160
102 Zekerheidstelling en pauliana / 163
103 Verrekenbeding, faillissement en schuldsanering / 164
104 Finale verrekenbedingen / 166
105 Overgangsrecht / 168
HOOFDSTUK 12
Gemeenschap van bepaalde zaken / 171
106 Inleiding / 171
107 Gemeenschap van inboedel / 171
108 Gemeenschap van huis / 172
HOOFDSTUK 13
Bewijslevering / 175
109 Bewijslevering algemeen / 175
109.1 Bewijslevering tussen (gewezen) echtgenoten / 175
109.2 Bewijslevering tegen derden / 176
HOOFDSTUK 14
Ontbinding, vereffening en verdeling / 179
110 Ontbinding / 179
111 Gevolgen van ontbinding; vereffening; art. 1:102 BW / 180
112 Afstand van de gemeenschap / 182
113 Verdeling / 184
114 Waarde en waardering / 186
HOOFDSTUK 15
Pensioen / 189
115 Inleiding / 189
116 Pensioenverrekening / 190
117 Pensioenverevening en pensioenverdeling / 192
HOOFDSTUK 16
Faillissement en schuldsanering / 197
118 Inleiding / 197
119 Faillissement vóór ontbinding / 197
120 Faillissement na ontbinding / 198
121 De omvang van de boedel; bewijslevering / 199
HOOFDSTUK 17
Internationaal privaatrecht / 201
122 Inleiding / 201
123 Het Haags huwelijksvermogensverdrag 1978 / 203
124 Het Haags Huwelijksgevolgenverdrag van 1905 / 206
125 Het arrest Chelouche/Van Leer: de drietrapsladder van de Hoge Raad / 207
126 De Europese huwelijksvermogensrechtverordening/geregistreerdpartnerschapsverordening / 208
127 Conflictregelkalender / 211
HOOFDSTUK 18
Informeel samenleven en vermogensrecht / 213
128 Inleiding / 213
129 Algemeen vermogensrecht; (stilzwijgende) overeenkomst / 214
130 Analoge toepassing van huwelijksvermogensrecht? / 216
131 Analoge toepassing van het personenvennootschapsrecht / 216
132 Het samenlevingscontract / 217
HOOFDSTUK 19
Caribisch huwelijksvermogensrecht / 219
133 Inleiding / 219
134 Rechten en plichten van echtgenoten / 219
135 De wettelijke gemeenschap van goederen / 221
136 Huwelijkse voorwaarden / 222
137 Pensioen en internationaal huwelijksvermogensrecht / 223
Artikelenregister (Burgerlijk Wetboek) / 225
Jurisprudentieregister / 229
Trefwoordenregister / 239
Verschenen titels Monografieën Privaatrecht / 245
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan