Laat ik beginnen met op te merken dat ik niets tegen boeren heb. Integendeel. Ik heb wel iets tegen het systeem waarin zij (maar ook wij) gevangen zitten. We weten allemaal dat de Nederlandse boer zeer efficiënt werkt en zeer innovatief is. Maar als ik als econoom de voedselproductie bekijk, vind ik deze inefficiënt. Voedselproductie is het omzetten van zonne-energie in chemische energie voor onze lichamen. De manier waarop wij dat nu organiseren, is extreem inefficiënt.
Puur economisch bekeken, is het niet slim om 25 kilo plantaardig eiwit aan een koe te voeren om er 1 kilo rundvlees voor terug te krijgen. Of om 2/3 van alle mais die wij wereldwijd produceren (voldoende om de hele bevolking van India en China te voeden) te laten verdwijnen in de magen van hongerige dieren.
Bonenschotels
Nu houdt niet iedereen van bonenschotels met mais. Maar de innovaties zijn al onderweg. In de supermarkt vinden we al steeds meer vleesvervangers. En niet alleen vleesvervangers. Ook yoghurt en melkvervangers. En niet alleen in de supermarkt. Ook bij McDonald’s en Kentucky Fried Chicken vind je al veggieburgers en nuggets. En er zijn ook al plantaardige ei-vervangers, kaasvervangers en zelfs vis en andere seafood vervangers.
Maar het kan nog mooier. Binnenkort hoeven we ook ons vlees niet meer te laten staan. We hoeven zelfs onze steak niet in te leveren. En dan kom ik bij Precisie Fermentatie en KweekVlees. Met precisie fermentatie en kweekvlees maken we geen vleesvervangers, maar echt vlees. Alleen niet meer gemaakt van dode productiedieren.
Eiwittransitie
Dit gaat gegarandeerd grote gevolgen hebben voor de vleesmarkt en de veeteelt. Dit nieuwe vlees biedt namelijk vele voordelen. Het huidige vlees bevat bijvoorbeeld maar al te vaak hormoon- en medicijnresten en soms zelfs ziekteverwekkers. Kweekvlees is straks niet alleen gezonder, maar ook nog eens smakelijker. Want we hoeven ons niet te beperken tot rundersteaks en wagyu lapjes. We kunnen dadelijk allerlei soorten vlees printen. Rinocerosvlees, tijgervlees, mammoetvlees… verzin het maar. En bovenal is het straks ook nog eens veel goedkoper. Hier gaat de wet van Gewin, Gemak en Genot de komende jaren zorgen voor een onverwacht snelle eiwittransitie.
Innovatie
En nu maak ik de stap naar enkele problemen die dagelijks het nieuws beheersen. De stikstofcrisis, de mestcrisis, CO2-uitstoot, giftige uitlaatgassen, milieuvervuiling, natuurverlies, grondstoftekorten, en tekorten aan landbouwgrond en ruimte voor woningen en hernieuwbare energie. Wat als ik u nu vertel dat we al deze problemen binnen vijftien jaar kunnen oplossen? En dat zonder draconische maatregelen, zonder welvaartsverlies en zonder daling van onze levensstandaard?
Het antwoord ligt in innovatie, niet alleen in de eiwittransitie zoals hierboven beschreven, maar ook in een versnelde transitie naar zon, wind en batterijen en een versnelde overstap naar e-mobility.
Deze innovaties zijn niet alleen goed voor het milieu, maar leiden ook tot een gezonder leefklimaat. Zij stellen ons in staat om tegelijkertijd de bovengenoemde problemen op te lossen en onze welvaart te vergroten. Met deze drie innovaties maken we Nederland volledig energieneutraal en beëindigen we onze afhankelijkheid van de import van gas en aardolie.
Terugverdienen
Het mooie is dat we deze drie transities voor 80% kunnen bekostigen uit de afbouw van de fossiele subsidies en dat we die overige 20% daarna ruimschoots terugverdienen. En het beste van alles is dat deze oplossing is onderbouwd in onderzoeksrapporten van instituten zoals de VN, de Wereldbank, de EU en de OESO en universiteiten zoals Oxford en Helsinki. Dus wat ik hiervoor beschreef is geen utopie, maar een realistische oplossing die binnen handbereik ligt.
Deze innovaties halen de Nederlandse politiek en bedrijfsmatige sectoren zoals veeteelt, woningbouw en mobiliteit uit de klem waarin ze elkaar nu hebben vastgezet. Deze oplossing voor onze klemmende problemen maakt Nederland bovendien weer leidend als koploper in economische en maatschappelijke innovatie.
Het enige wat we nodig hebben, is de politieke wil om samen te werken en te zorgen dat deze oplossing snel wordt bereikt.
Een uitwerking en cijfermatige onderbouwing van dit toekomstperspectief zijn te vinden in mijn boek De Goede Toekomst.
Over Peter van der Wel
Peter van der Wel houdt zich al ruim 30 jaar professioneel met de toekomst bezig. Hij is auteur van verschillende boeken op het gebied van futurologie en toekomstverkennen en mede-oprichter en voormalig vice-president van de Dutch Future Society.
