Zeker in deze onzekere tijden zouden we van tijd tot tijd allemaal wel willen weten wat de toekomst voor ons in petto heeft. Het wemelt tegenwoordig dan ook van zelfbenoemde trendwatchers en futuristen die met grote stelligheid uitspraken doen over de toekomst. Pop-futuristen halen de media met allerlei niet of nauwelijks onderbouwde voorspellingen. Sommigen met doemscenario’s over bijvoorbeeld kunstmatige intelligentie of klimaatverandering. Anderen juist met juichende verhalen over dezelfde AI die alles anders en vooral makkelijker zal gaan maken.
Beproefde methoden
Dit dreef mij om Toekomst onderzoek: Een kleine cursus te schrijven. Want door het optreden van zulke ‘toekomstvoorspellers’ zien velen toekomstonderzoek als een soort kwakzalverij - een soort moderne waarzeggerij zonder wetenschappelijke basis. In dit boek neem ik je daarom mee op een verhelderende reis door de wereld van het toekomstonderzoek. Toekomstonderzoek is namelijk geen vage hocus-pocus; het is een echt vak, dat gebruik maakt van beproefde methoden en instrumenten die in de loop der jaren zijn ontwikkeld. Maar het is ook een vak dat je moet leren. Door te oefenen, te leren en vooral door het zelf te doen.
Inzichten en gereedschappen
Natuurlijk leest het boek lekker weg, maar het is meer dan alleen een inspirerende gids door de wereld van het toekomstonderzoek. Zoals de ondertitel: 'Een kleine cursus' al aangeeft, kun je in dit boek ook leren eens hoe je jezelf en je organisatie beter kunt voorbereiden op wat er mogelijk komen gaat. Het boek is zo opgebouwd dat je je als lezer vanzelf de inzichten en de gereedschappen eigenmaakt waarmee je ook zelf door de mist van de toekomst kunt navigeren. Met een heldere opbouw, verhelderende illustraties en bij elk hoofdstuk korte samenvattingen en vragen en opdrachten, leer je om ook zelf de toekomst te onderzoeken.
Voorbereiden
Dat laatste is nuttig en nodig omdat we als samenleving, als organisatie en als privépersoon voor steeds grotere uitdagingen komen te staan. Eigenlijk kunnen we niet meer zonder gedegen en onderbouwd toekomstonderzoek. Niet alleen vanwege verschillende wereldwijde en nationale uitdagingen, maar elke organisatie, onderneming of overheid staat voortdurend voor moeilijke keuzen en ook als privépersoon is het verstandig om je bewust voor te bereiden op de mogelijke toekomst. Op mogelijke negatieve ontwikkelingen, zoals de impact van de COVID-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne. Gebeurtenissen die we misschien niet helemaal hadden kunnen voorspellen, maar waarop we ons wel beter hadden kunnen voorbereiden. En natuurlijk ook op positieve ontwikkelingen, zoals de spectaculaire daling van de kosten van zonne-energie en de snelheid waarmee we tegenwoordig wereldwijd kennis en informatie kunnen delen.
Onzekerheid
Met dit boek wil ik ook jou uitnodigen om te ontdekken hoe je de sluier van onzekerheid rondom de toekomst weg kunt trekken. Of je nu een student, een ondernemer, een beleidsmaker of gewoon een nieuwsgierige geest bent, Toekomst onderzoek: Een kleine cursus nodigt je uit om de uitdaging aan te gaan en je de kunst van het toekomstonderzoek eigen te maken. Want zoals het gezegde luidt: ‘Regeren is vooruitzien’, en dat kan alleen als je leert ‘navigeren door de nevels van morgen’.
Over Peter van der Wel
Peter van der Wel houdt zich al ruim 30 jaar professioneel met de toekomst bezig. Hij is auteur van verschillende boeken op het gebied van futurologie en toekomstverkennen en mede-oprichter en voormalig vice-president van de Dutch Future Society.