Klantgestuurde businessmodellen

'Innoveren tot in het hart van je organisatie' is de subtitel van het boek 'Klantgestuurde businessmodellen' van de auteurs Dirk Houtgraaf en Marleen Bekkers. Innovatie is inderdaad een onderwerp dat hoog op de agenda staat bij menig onderneming. Innovatie betreft niet alleen technologie maar strekt zich uit tot alle facetten van de bedrijfsvoering. De auteurs reiken in hun boek handvatten aan om het proces van innovatie te doorlopen. Een proces dat uitmondt in een toegepast businessmodel. Sterk is de context die wordt geschetst rondom het thema businessmodel. Namelijk dat het veel meer is dan een verdienmodel waar het in de praktijk snel mee wordt geassocieerd. Ook distributiemodellen, cocreatiemodellen, gebruikersmodellen en de invloed van digitale mogelijkheden voor businessmodellen komen aan de orde. Vanuit die gegeven context wordt toegewerkt naar de presentatie van het klantgestuurde businessmodel. Ingeklemd tussen Strategie en Organisatie wordt de Klant als verbindend element gepositioneerd met propositie en klantvoordelen als bouwstenen. Het model is krachtig door zijn eenvoud en alle zogenaamde bouwstenen worden in het boek helder uiteengezet. Ietwat geforceerd lijkt de toevoeging van zogenaamde Robuustmakers. De vier robuustmakers zijn Uniciteit, Efficiency, Fit en Andere winstaanjagers. De noodzaak en toegevoegde waarde van dit onderdeel van het model blijven wat mistig. Helaas begint het boek vanaf hoofdstuk 4, Zelf aan de slag, wat van zijn kracht te verliezen. In dit hoofdstuk lichten de auteurs toe hoe het model wordt toegepast in de praktijk. Waar het hoofdstuk begint met het noemen van 4 logische stappen wordt daarna de zogenaamde paardensprongmethode toegelicht. Hiermee sluipt een abstractieniveau het boek in dat afbreuk doet aan de toepasbaarheid en helderheid tot dan toe. Een ander punt van kritiek zit meer in de kernambitie die het boek met zijn titel 'Klantgestuurde businessmodellen' uitstraalt. Het klantgestuurde in het geheel komt namelijk niet erg uit de verf. Bedoeld is waarschijnlijk om de invloed van de klant op de invulling van het businessmodel voor een organisatie te belichten. De alsmaar toenemende macht van de klant pleit voor een manier van businessmodelleren waar het startpunt de klant is. Hier laten de auteurs kansen liggen om organisaties veel nadrukkelijker te wijzen op de invloed die klanten hebben op bedrijfsvoering en -resultaat. Over social media en de worsteling van veel organisatie hoe hier in hun bedrijfsvoering (lees businessmodel) mee om te gaan wordt niet gesproken. Daarmee ontstaat het beeld dat het boek 'inside-out' de klant probeert te sturen om nieuwe plannen van de organisatie te adopteren. Dat terwijl er juist 'outside-in' vanuit de klant en zijn behoeften in de breedst denkbare zin gedacht moet gaan worden. De klant écht centraal stellen blijkt een moeilijk onderwerp. Waarschijnlijk omdat de veranderingen die dat veroorzaakt in bedrijfsvoering en cultuur over de organisatiegrenzen heen gaan. Grenzen die het businessmodel beperken, dat verder in mijn optiek sympathiek en goed bruikbaar is.