Familiebedrijven hebben een aantal kenmerkende eigenschappen die de bedrijfsvoering kunnen maken of breken. De familiewaarden zijn de leidaard voor identiteit van handelen, het langetermijndenken is vaak in generaties ipv in jaren en het sociaal kapitaal is vaak hoger, zijn enkele van de kanten die belicht worden in dit boek. Omdat familie, bedrijf en eigendom vaak door elkaar heen lopen, sta je voor andere uitdagingen. Wil je soepel en effectief met elkaar samenwerken, dan is ‘een statuut cruciaal om de complexiteit van het familiebedrijf te managen’ zoals de auteurs het zelf omschrijven.
De oplossing is bedrieglijk eenvoudig: via een 5-stappenplan doorloop je als familie het proces van het opstellen van een statuut. Die stappen zijn:
1. Commitment krijgen.
Met elkaar in gesprek over het waarom van een statuut, wie erbij betrokken worden, of je het onderling organiseert of een externe begeleider in de hand neemt. Tijdens deze fase gaat het vooral om draagvlak krijgen.
2. Wensen en bespreekpunten inventariseren.
Welke onderwerpen komen er in het statuut? Denk daarbij aan toekomstperpectief, eigendomsverhoudingen, juridische structuur en de fiscale en financiële overwegingen. Maar ook de visie en missie kunnen onderdeel zijn van het statuut, en een onderzoek naar de gezamenlijke waarden. In deze fase is het belangrijkste ingrediënt communiceren, en alles boven tafel krijgen wat er echt speelt en waarmee men aan de slag wil.
3. Bespreking en uitwerking.
Aan het eind van deze fase ligt er een concept waarover consensus bestaat bij degenen die het statuut tekenen en onderhouden.
4. Vaststelling en juridische implementatie.
Het familiestatuut kan een paraplu zijn voor juridische implementatie, waarbij meteen alle familieleden op hoofdlijnen weten wat er geregeld is.
5. Implementatie en onderhoud.
In deze fase gaat het om continuering. Het document is getekend: hoe gaat het in de praktijk werken? Regelmatige evaluatie en flexibiliteit is hierbij erg belangrijk.
Elke fase heeft zijn kanttekeningen: de bedrieglijke eenvoud wordt alleen gehaald als je bereid bent ook daarnaar te kijken. In het boek worden na het uiteenzetten van de stappen eerst twee voorbeeldstatuten uitgewerkt. Dit geeft duidelijkheid en houvast: je krijgt een helder beeld van wat de bedoeling is, én tal van opties om het passend te maken voor je eigen bedrijf.
Als je zelf een familiebedrijf hebt, is dit boek een prachtige kans een heldere, effectieve bedrijfsvisie neer te zetten. Tegenwoordig zie je ook steeds meer bedrijven die weliswaar niet opstarten als familiebedrijf, maar vanuit samenwerkingsverbanden tot stand komen. ZZP-ers die langdurig gaan samenwerken bijvoorbeeld. Veel van die samenwerkingen ontstaan op basis van vriendschap en ondernemerslust. Tijdens het lezen van dit boek merkte ik dat ik erg veel tips en bredere invalshoeken heel toepasbaar vond op veel meer bedrijfsvormen dan alleen het familiebedrijf. De auteurs geven zelf op een gegeven moment aan: de waarde zit in het proces. Het familiestatuut kan, naast de waarde voor familiebedrijven, ook van toegevoegde waarde zijn voor iedereen die met elkaar wil kijken vanuit welke toekomstvisie ze het bedrijf vorm willen geven – en hoe ze die afspraken kunnen omzetten in een juridische en inspirerende grondslag van het bedrijf.
Marjolein Boeren is Kinesiologisch Coach en heeft een eigen praktijk in Bergen op Zoom. Door middel van afstemming van lichaamsbeweging en mentale processen krijg je inzicht over jezelf en je doelen. Daarnaast is zij PR-coördinator voor het Welkin Kinesiologie College en geeft zij trainingen op het gebied van Kinesiologie.
Over Marjolein Boeren-Hermans
Marjolein Boeren is Kinesiologisch Coach en heeft een eigen praktijk in Bergen op Zoom. Door middel van afstemming van lichaamsbeweging en mentale processen krijg je inzicht over jezelf en je doelen. Daarnaast is zij PR-coördinator voor het Welkin Kinesiologie College en geeft zij trainingen op het gebied van Kinesiologie.